Van school naar duurzaam werk
Jongeren hebben een sterke behoefte om zichzelf te ontdekken en te ontwikkelen. Ze leren graag waar hun talenten liggen en ook over waar ze minder goed in zijn. Juist goede LOB kan voor een hogere motivatie zorgen. Het werkt motiverend als je weet wie je bent, wat je kan en hoe school ervoor kan zorgen dat je je doelen bereikt. Niet voor iedereen is de overstap naar de arbeidsmarkt eenvoudig en juist die studenten kunnen veel baat hebben bij een doorlopende LOB-ontwikkellijn met perspectief. Zodat de wereld ook voor hén open ligt.
Wet van school naar duurzaam werk
Het doel van dit wetsvoorstel is om jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt de juiste begeleiding en ondersteuning te geven richting economische zelfstandigheid. Dit gebeurt met vier samenhangende maatregelen:
- Aanvullende loopbaanbegeleiding tot een jaar na diplomering of het verlaten van de school in het beroepsonderwijs, praktijkonderwijs en voortgezet speciaal onderwijs.
- De maximumleeftijd van de doelgroep van de Doorstroompunt-functie (voorheen RMC-functie) wordt verhoogd van 23 naar 27 jaar.
- Gemeenten krijgen in de Participatiewet een meer preventieve rol bij het ondersteunen van jongeren naar werk.
- Het wetsvoorstel stimuleert de samenwerking tussen onderwijs, Doorstroompunten en gemeenten op casusniveau en bij een regionaal programma.
Het wetsvoorstel van school naar duurzaam werk wordt uitgesteld, zo melden de ministeries van OCW en SZW in een mail aan de partners waaronder de MBO Raad. De ministeries betreuren dit besluit, maar roepen alle betrokken partijen op vooral door te gaan met de voorbereidingen op de wet. OCW en SZW doen hun uiterste best om het wetsvoorstel in te laten gaan per 1 januari 2026. Of dit haalbaar is, moet de komende maanden blijken.
Om de periode tot 1 januari 2026 te overbruggen, is besloten de Aanpak Jeugdwerkloosheid door te laten lopen. Hiervoor wordt de regeling nazorg verlengd en ontvangt de centrumgemeente van de arbeidsmarktregio ook in 2025 middelen voor coördinatie en ondersteuning van jongeren.
Praktijkvoorbeelden
- Document Jongerenreis Regio Rivierenland Onderwijs – Zorg – Arbeidsmarkt, regio Rivierenland
- Prakijkvoorbeeld Extra begeleiding en nazorg mbo studenten voor een duurzame overgang van onderwijs naar arbeidsmarkt, ROC van Twente
- Praktijkvoorbeeld Gilde: super trots op de route praktijkleren met praktijkverklaring in het mbo, ROC Gilde
- Praktijkvoobeeld Regionale aanpak online oriënteren op het mbo
- Praktijkvoorbeeld Mag ik hier stage lopen?
- Praktijkvoorbeeld Arbeidsmarktkansen voor jongeren
- Praktijkvoorbeeld Bevorderen van goede doorstroom en voorkomen vsv, Spirit4You
Factsheet
Wat werkt om de kansen op de arbeidsmarkt van jongeren met een migratieachtergrond en/of lage sociaal-economische status te verbeteren?
In dit factsheet staan een aantal interventies om schoolverlaters en laatstejaars studenten met een grote kans op werkloosheid te ondersteunen bij het verbeteren van hun kansen op de arbeidsmarkt.
Deze factsheet is opgesteld in samenwerking met Kennispunt Gelijke Kansen Diversiteit en Inclusie van de MBO Raad, het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, het Kennisplatform Integratie & Samenleving (KIS) en de onderzoekslijn Diversiteitsvraagstukken van Hogeschool Inholland.
Tools voor LOB
Zelfeffectiviteit en empowerment van studenten
Voor het empoweren van studenten kunnen diverse LOB-opdrachten worden ingezet welke je terug vindt in de opdrachtenbank van het Expertisepunt LOB. Deze LOB-opdrachten kan een school vrij inzetten binnen het eigen LOB-programma. De LOB-opdrachten bestaan uit een docentenhandleiding en een jongerenopdracht en kunnen (met bronvermelding) gratis worden gedownload, geprint en gebruikt.
Gedacht kan worden aan bijvoorbeeld de volgende LOB-opdrachten:
- Studenten kritisch laten nadenken over wat ze wel en niet goed kunnen en hoe ze deze kwaliteiten willen inzetten voor hun (studie)loopbaan
- Studenten begeleiden bij een goede voorbereiding van een sollicitatiegesprek of bedrijfsbezoek. Hoe presenteer je je tijdens een gesprek, welke houding neem je aan en welke kleding is geschikt? Hoe presenteer ik mijzelf bij het bedrijfsbezoek?
- Studenten ervaring laten opdoen binnen het werkveld wat een bijdrage kan leveren aan het zelfvertrouwen van jongeren.
Ondersteuning bij zoekgedrag naar werk
- Onderzoek met als thema LOB en arbeidsmarktinformatie en doorstromen naar de arbeidsmarkt
- Toolbox Transitieroute Van Opleiding naar Werk
- LOB Gelijke kansen staan mooie producten en instrumenten die kunnen worden ingezet, zoals aanpak oriënterende bedrijfsbezoeken
- LOB-praktijkvoorbeelden:
- Leijgraaf Next, een alumnivereniging voor en door oud-studenten van De Leijgraaf
- Mentoren op Zuid, win win voor leerlingen en studenten
- Spirit4YYou, Bevorderen van goede doorstroom en voorkomen van voortijdige schooluitval
- Lesbrief arbeidsmarktgegevens, weten waar werk is
- Op verhaal komen, medialeren LOB
Werkervaring, netwerken en kennismaking met werkgevers
- LOB-opdrachten om studenten bewust te laten worden van het belang van een netwerk
- Aanpak oriënterende bedrijfsbezoeken (LOB Gelijke Kansen)
Interessante links
- Naar een betere startpositie op de arbeidsmarkt, onderzoek
- Kansen voor jongeren op de regionale arbeidsmarkt, SBB en UWV
- Dashboard feiten en cijfers, SBB
- Dashboard Arbeidsmarktpositie mbo-gediplomeerden, CBS
- Binnen het project De Kansen-Kweekpool wil CNV Jongeren ervoor zorgen dat jongeren toegang hebben tot kansen. Meer weten? Download de onepager 'Kansen eerlijk delen'.
- Inspiratiekaart toont kansrijke overstapberoepen, SBB
- MBO Routekaart, voor een naadloze overgang van school naar werk
- Pilot met combinatiefunctionaris arbeid die helpt jongeren aan het werk te houden
- Onderzoek door het Kennisplatform Integratie & Samenleving (KIS) naar effectieve mechanismen voor het tegengaan van stagediscriminatie
- Onderzoek door de onderzoekslijn Diversiteitsvraagstukken van hogeschool Inholland naar effectieve mechanismen voor gelijke kansen op de arbeidsmarkt door verbetering van de voorbereiding op de arbeidsmarkt
- Op de website van het Expertisepunt LOB is meer informatie te vinden over LOB-opdrachten die een school kan inzetten in het eigen LOB-programma
- Op de website van het Expertisepunt LOB is ook de wegwijzer arbeidsmarktinformatie en lob voor loopbaanbegeleiders te vinden
- Op de website van het Expertisepunt LOB is verder meer informatie te vinden over het programma LOB en Gelijke Kansen en de daar ontwikkelde tools (o.a. oriënterende bedrijfsbezoeken).
- Op de website ‘Kies mbo’ staat meer informatie over studiekeuze en arbeidsmarktkansen.
- Op het platform kiesmij.nl is specifiek informatie beschikbaar over wat stagediscriminatie is en wat scholen, leerbedrijven en studenten er tegen kunnen doen.
- Onderzoek mbo-stagediscriminatie voorkomen en aanpakken: wat kan werken? (pdf)
- Bekijkjetoekomstnu.nl is een initiatief van Spirit4you. Belangrijk doel is het voorkomen van uitval in het onderwijs en het verbeteren van de doorstroming naar vervolgonderwijs en werk.
- Programma Verdere Integratie op de Arbeidsmarkt van SZW
- Handreiking ‘Samen werk maken van de arbeidsmarktroute entree’. Hierin beantwoordt SBB de vraag hoe mbo-scholen, bedrijfsleven, gemeentes en zorgorganisaties gezamenlijk de ondersteuning van entreestudenten op weg naar werk kunnen verbeteren. De voorgestelde aanpak sluit goed aan bij de aanpak Jeugdwerkloosheid van OCW.
- Onepager 'Van zij naar wij'. CNV Jongeren organiseert samen met getrainde jongeren met ervaringskennis drie Pressure Cookers. Een korte uitleg vind je in dit pdf.