Nieuws

Als regiocontactpersoon LOB heb je zicht op alle (VMBO) scholen in jouw regio en creëer je hierover een beeld voor te ondernemen activiteiten door het Expertisepunt LOB. Vervolgens leg je actief verbindingen tussen scholen of ga je met individuele scholen in gesprek over loopbaan- en studiebegeleiding. Op deze manier verken je op welke manier het Expertisepunt LOB scholen in jouw regio kan ondersteunen of versterken. Als regiocontactpersoon werk je nauw samen met het landelijk projectteam van het Expertisepunt LOB. Je bent de verbindende schakel tussen de activiteiten in de regio en het landelijke Expertisepunt LOB. Verantwoording leg je af aan de projectleider van het Expertisepunt LOB.

• Interesse? Download de vacaturetekst. Solliciteren kan tot 1 oktober 2021.

Dit Webinar is niet alleen gericht op het delen van kennis, maar vooral op het delen van opgedane ervaringen én oplossingen. Het Webinar is informatief, met praktijkvoorbeelden, onderzoekinformatie en regelgeving.

• Meer weten over het webinar
• Inschrijven

Professionals in het mbo kunnen er informatie over beleid, wet – en regelgeving, handvatten, tools en voorbeelden rondom deze onderwerpen vinden.

• Naar de website gelijkekansenmbo.nl

Hoe leren havisten en wat zou voor hen een goede leeromgeving zijn? Welke vaardigheden krijgen op havo-scholen nu veel aandacht en welke verdíenen meer aandacht? Het waren een paar van de vragen uit het onderzoek ‘In en van praktijkervaringen leren op het havo’, dat het Expertisepunt LOB onlangs uitvoerde. In totaal 65 decanen, loopbaancoaches en docenten vulden de vragenlijst in. Onderwijskundige Jannet Maréchal van ATOA analyseerde de uitkomsten. Wat zijn haar bevindingen en heeft ze adviezen voor havo-scholen die hun leerlingen meer praktijkervaringen willen bieden?

• Lees het interview
• Meld je aan voor ons webinar 'Meer praktijkgericht onderwijs op de havo' op 30 september 2021.

Ze maakt het regelmatig mee, als ze ergens spreekt over kansengelijkheid in het onderwijs: dat een leraar of schooldirecteur zegt: “Die cijfers over onderadvisering zullen wel kloppen, maar wij geloven op onze school heel erg in kansengelijkheid en wíj maken altijd een zorgvuldige afweging.’ Dat er goede bedoelingen zijn, gelooft ze graag; niemand zit met valse bedoelingen leerlingen tegen te houden. ‘Maar goede bedoelingen zijn niet genoeg’, zegt Louise Elffers, directeur van het Kenniscentrum Ongelijkheid.

• Lees  het hele interview met Louise Elffers over LOB en kansengelijkheid in het onderwijs.

Dit idee is gebaseerd op een lopend traject in het hoger onderwijs. De bedoeling is dat MDTL - PASTA via school wordt ingezet als keuzedeel, bij lessen loopbaanoriëntatie of burgerschap. Het is een vrijwillig stageproject als opstap naar ‘echte’ stage. Het project draagt bij aan het tegengaan van kansenongelijkheid en jeugdwerkeloosheid en deelnemers maken op een oriënterende wijze kennis met de arbeidsmarkt. Het is een geweldige steun in de rug voor jongeren voor wie de ‘echte stage’ nog net een stap te ver is. Voor deze pilot worden docenten gezocht die met hun studenten mee willen doen.

Via deze brief informeert Minister Van Engelshoven (OCW) de Tweede Kamer over beleidsontwikkelingen met betrekking tot de studieprestaties van studenten met een vooropleiding in het Caribisch deel van het Koninkrijk die kiezen voor een vervolgopleiding in het (hoger) onderwijs in het Europese deel van Nederland.

• Download de Kamerbrief

Mirjam Bakker (decaan bij RSG N.O. Veluwe en projectleider STO-A) en Hildegonde Mostert (programmaleider Sterk Techniekonderwijs Apeldoorn e.o.) vertellen over de regionale LOB-visie en de verbinding met Sterk Techniekonderwijs (STO).

• Download het artikel

Het merendeel van de vmbo-leerlingen volgt, na het behalen van het vmbo-diploma, een opleiding op mbo-niveau. Sinds de invoering van de wet doorlopende leerroutes zijn er nog meer mogelijkheden dan voorheen om het vmbo en mbo onderwijs op elkaar af te stemmen. Veel scholen maken van die mogelijkheden gebruik. In de krant ‘Sterk Beroepsonderwijs – het vervolg’ leest u inspirerende voorbeelden en wordt aandacht besteed aan de nieuwe leerweg in het vmbo.

• Bestel de krant

In het boek en in deze podcast doet Jelle met Pieter Baay een poging hiertoe, in een kennismaking die door NIVOZ-collega Rob van der Poel is gearrangeerd.

• Beluister de podcast

Zij gaan samen verder als één nieuwe vereniging voor begeleiders in het onderwijs onder de nieuwe naam: BiOND (Begeleiders in Onderwijs). BiOND zet zich in voor begeleiders van jongeren in het vo en mbo en telt zo’n 2400 studieloopbaanbegeleiders, leerlingbegeleiders, decanen en zorgcoördinatoren.

• Bekijk de website van BiOND

De MBO Raad heeft op basis van de cijfers van Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) en ROA de feiten en cijfers over aantallen studenten, medewerkers, studiesucces en aansluiting op de arbeidsmarkt geactualiseerd. Zij geven inzicht in de ontwikkelingen in de mbo-sector over het jaar 2020.

• Bekijk de feiten en cijfers

Asad is docent Strafrecht aan de Hogeschool Utrecht, en docent Recht bij ROC Midden Nederland. Hij is Docent van het Jaar 2021, coördinator doorstroom mbo-hbo en binnenkort verschijnt zijn boek ‘Alles voor jullie’, over de geschiedenis van zijn familie én over zijn visie op het onderwijs. Zijn belangrijkste missie: de docent weer zien als verbinder, die de studenten voorbereidt op het leven.

• Ga naar het praktijkvoorbeeld
• Meer praktijkvoorbeelden....

De mechanismen zijn:

(1) elkaar leren kennen om vooroordelen te verminderen;

(2) objectief werven en selecteren;

(3) het gesprek aangaan als omstander;

(4) sociale normen en verantwoording afleggen;

(5) bewustwording.

• Meer weten? Download de publicatie

De Rotterdam Academy van Hogeschool Rotterdam en NHL Stenden Hogeschool hebben de handen ineengeslagen om samen een praktische handleiding te ontwikkelen voor onderwijsprofessionals werkzaam in het Ad-onderwijs.

Deze handreiking gaat in op de positionering van de onderzoekende houding van de Associate degree en maakt tegelijkertijd een sterke koppeling met de beroepspraktijk op niveau 5. In het Ad-onderwijs is het professioneel en methodisch handelen belangrijk. En specifieker nog; de Ad-student kan nu juist met zijn onderzoekende houding in het werkveld het verschil maken.

• Download de handreiking Onderzoekende houding op niveau 5

De meest opvallende kenmerken zijn faalangst, examenstress en de mening van vrienden en ouders. Daarnaast spelen ook de verwachte kosten en studieduur een rol bij de keuze tussen doorstuderen of direct aan het werk gaan. Voor sommige studenten blijken de drempels hoger te zijn dan voor anderen.

De Inspectie van het Onderwijs raadt daarom mbo-opleidingen aan om structureel aandacht te geven aan onbedoelde zelfselectie bij hun laatstejaars mbo 4-studenten. 

• Naar het onderzoek

Sinds de coronatijd volgen studenten steeds vaker onderwijs vanuit huis gecombineerd met les op locatie. Om deze nieuwe situatie optimaal en toekomstbestendig te ondersteunen is de website mbo.lesopafstand.nl op initiatief van Kennisnet samen met saMBO-ICT, MBO Raad en het ministerie van OCW grondige geüpdate. In de nieuwe versie vinden zowel docenten als ondersteuners er niet alleen informatie over lesgeven op afstand, maar ook over blended onderwijs.

• Ga naar de website mbo.lesopafstand.nl.

Welke factoren een rol spelen voor de minder succesvolle overgang lees je in het rapport. Het rapport maakt onderdeel uit van een het NRO-onderzoeksprogramma ‘Gelijke kansen richting de toekomst’ waarin verbetering van de arbeidsmarktintrede van mbo’ers met een niet-westerse migratieachtergrond centraal staat.

• Naar het rapport 'Naar een betere startpositie op de arbeidsmarkt'

Bij de start van het nieuwe schooljaar kan Ontdek MBO zowel individueel als klassikaal gespeeld worden. Dan is ook een klassenmodule toegevoegd waarmee docenten en decanen met een hele klas tegelijk in dezelfde virtuele stad kunnen rondrijden en beroepsbeoefenaren naar hun werk brengen.

• Neem een ritje op KiesMBO.nl

Volgens de Inspectie zou de aanpak van zelfselectie onder mbo4-studenten zich vooral moeten richten op faalangst, examenstress en de sociale omgeving van studenten. Daarom wordt aanbevolen de financiële drempels voor mbo-4 studenten te beperken om de doorstroom richting het hbo te bevorderen. Ook moet er structurele aandacht zijn voor onbedoelde zelfselectie onder laatstejaars mbo4-studenten.

Daarnaast adviseert de Inspectie het mbo en het hbo om een meer gezamenlijk opleidingsaanbod te ontwikkelen. Dat moet doorlopende leerlijn stimuleren. “Het lijkt daarom verstandig om in te zetten op flexibelere en kortdurende trajecten in het hbo”, schrijft de Inspectie, waarbij de Associate degree-opleidingen als voorbeeld worden gegeven. De Inspectie beveelt daarom aan “om Ad-trajecten nog beter te laten aansluiten op het mbo en meer flexibele hbo -deeltijdopleidingen aan te bieden (leven lang ontwikkelen) waarbij de combinatie van leren en werken wordt doorgezet.” De samenwerking binnen het beroepsonderwijs zou zelfs zodanig moeten toenemen dat Ad-trajecten al in het mbo worden ingebouwd.

• Lees het volledige onderzoek

De challenges zijn gebaseerd op de uitdagende Skills vakwedstrijden en iedereen kan meedoen. Samen met onderwijs en het bedrijfsleven zijn circa 40 verschillende challenges ontwikkeld. In september worden de challenges gelanceerd. Laat je uitdagen en doe mee!

• Volg WorldSkills Netherlands via LinkedIn

Na een dip tijdens de eerste lockdown zijn de gemiddelde baankansen van jongeren die na afloop van het studiejaar 2018-2019 de arbeidsmarkt opkwamen hersteld tot op het niveau van voor de coronapandemie. Tegelijkertijd is de al bestaande ongelijkheid in baankansen tussen opleidingniveaus verder toegenomen.

De coronapandemie heeft vooral gezorgd voor een valse start op de arbeidsmarkt voor mbo-bol afgestudeerden, jongeren zonder startkwalificatie en uitvallers uit het hoger onderwijs. Deze jongeren hadden ook voor de pandemie al minder kans op werk. De kansenongelijkheid op de arbeidsmarkt is in de eerste maanden van de pandemie nog verder toegenomen.

• Lees de volledige tussenrapportage

In dit document zijn de inzichten verzameld van het kwalitatieve onderzoek over de studiekeuze van HAVO leerlingen. De sleutelmomenten geven de essentiële momenten aan waarop een studiekeuze kan veranderen en waar scholen en thuisomgeving loopbaanoriëntatie kunnen ondersteunen en stimuleren.

Dit is kort algemeen beschreven, maar vooral de interpretaties van de verschillende leerlingprofielen op deze sleutelmomenten zijn interessant. In grote lijnen onderscheiden de leerlingprofielen zich op twee manieren: ten eerste hun houding t.o.v. het maken van een studiekeuze en ten tweede de mate van besluitvorming. Dit vormt de basis van de segmentatie waaruit vier profielen zijn ontstaan.

• Download het document

Vmbo-onderwijs heeft door haar beroepsgerichtheid, focus op loopbaanoriëntatie- en begeleiding (LOB), relatie met de omgeving én de doorstroom naar het mbo. Dit biedt de mogelijkheid om sterke combinaties van interventies op te zetten, waarmee leerlingen zo optimaal mogelijk kunnen worden begeleid.

• Download het Servicedocument
• Meer weten over NPO en LOB

Goede regionale samenwerking leidt tot gezamenlijke activiteiten op het gebied van loopbaanoriëntatie en –begeleiding (LOB), doorlopende leerlijnen en de toegankelijkheid voor bepaalde groepen. Deze dragen bij aan een goede voorbereiding en aansluiting. Via deze brief worden ho-instellingen geïnformeerd over de wijze waarop deze extra middelen beschikbaar worden gesteld en wat van de hob-instelling voor hoger onderwijs wordt verwacht.

Weten hoe het Expertisepunt LOB kan ondersteunen bij het bevorderen van de samenwerking in uw regio of vormgeven van activiteiten op het gebied van LOB, neem dan contact op met jouw regio-contactpersoon.

• Download de brief en bijlage

In deze tool worden de loopbaancompetenties gekoppeld aan de hbo-vaardigheden en vervolgens aan de competentiegebieden en Dublindescriptoren. Bij iedere loopbaancompetentie worden praktische voorbeelden gegeven, zodat jij met behulp van deze tool geïnspireerd wordt om hier concreet mee aan de slag te gaan.

• Ga naar de tool

De maatschappelijke diensttijd is door de overheid in het leven geroepen om jongeren de gelegenheid te geven hun talenten te ontdekken en iets voor een ander te doen. In deze maatschappelijke diensttijd worden studenten en pas afgestudeerden gekoppeld aan een jongere met of zonder een beperking die al een baan heeft.  Met deze activiteiten krijgt de persoonlijke en professionele ontwikkeling van de studenten een boost. Zij ervaren hun mogelijkheden op de arbeidsmarkt, doen nieuwe vaardigheden op en breiden hun netwerk uit. 

• Meer weten?

Decanen, studieloopbaanbegeleiders en mentoren kunnen leerlingen en ouders met dit lespakket eenvoudig informeren en aan het denken zetten over 7 benodigdheden voor succesvol studeren in het hoger onderwijs, onder welke een goed gefundeerde studiekeuze. Met tips om deze benodigdheden te verzamelen en versterken, en informatie over kansen en risico’s die een tussenjaar hierbij kan geven.

• Lees meer

Martijn Peters en Mariëlle Verhoef deden onderzoek naar het studiekeuzeproces bij eerstejaarsstudenten van de Academie Educatie van de HAN. Vóór de coronacrisis spraken zij met 28 studenten over hun studiekeuze en het moment dat ze kozen om te stoppen of te blijven.

Met het onderzoek wilden Martijn Peters en Mariëlle Verhoef een rijker beeld krijgen van de problematiek rondom het maken van een studiekeuze en uitval, met name in het eerste jaar. Zij deden dit door het persoonlijke verhaal van studenten in kaart te brengen.

• Download het onderzoek

Bezoekers besturen een digitale tram en komen zo bewoners tegen die naar hun werk moeten. Met behulp van een vraag- en antwoordspel kun je als bezoeker het beroep van de bewoners raden.

• Ga naar Ontdek MBO

Hier vind je op toegankelijke wijze LOB-onderzoeken over thema’s zoals loopbaangesprekken of professionalisering. Van ieder onderzoek is een samenvatting beschikbaar, ook is kort beschreven hoe je de betreffende publicatie kunt gebruiken voor de LOB-praktijk.

• Ga naar de LOB-onderzoeksbank

Ga ik na het mbo verder met een hbo-studie, of ga ik toch liever werken? Het is een belangrijke vraag voor mbo-studenten. Tijdens het keuzedeel ‘Voorbereiding hbo’ werken ze een week op het hbo in groepjes aan een adviesopdracht, onder leiding van hbo-docenten. Zo ontdekken ze of een hbo-studie echt bij hen past, én werken ze alvast aan hun competenties.

• Lees het interview met projectleider Liesbeth van der Meer

In de film 'Naar het hbo in coronatijd...' vertellen jongeren, SLB'ers en decanen van de havo, het mbo en het hbo over hun ervaringen. Ze geven ook aan wat hun verwachtingen en wensen voor het komend jaar zijn. De film is geadresseerd aan het hbo en opgenomen in de hoofdlocatie van De Haagse Hogeschool. Maar dat had elke andere hogeschool kunnen zijn. Bij de film hoort een pamflet dat een inspiratie kan zijn voor alle onderwijsprofessionals, met name docenten en SLB'ers.

• Bekijk hier de film, lees het pamflet en... kom in actie!

De pilot werd gestart omdat het Einstein Lyceum een effectievere opbrengst uit de leerlingbesprekingen wil halen. Mentoren begeleiden hun leerlingen via wekelijkse mentorgesprekken. Daarnaast zijn er in vaste cycli leerlingbesprekingen tussen mentor, coördinator en vakdocenten, waar qua voorbereiding en opvolging van actiepunten kwaliteitswinst is te behalen.

• Lees meer op voortgezetleren.nl

Op deze lijst staan acties die zich in de praktijk al bewezen hebben, waarvan de effectiviteit zeer voor de hand ligt en/of die wetenschappelijk onderbouwd zijn. Per thema staat aangegeven voor welke sector ze bedoeld zijn. Ieder thema is ter verduidelijking voorzien van een aantal voorbeelden uit de onderwijspraktijk.

De keuzelijst met acties is niet limitatief. Het kan voorkomen dat een instelling tot de conclusie komt dat een actie gewenst is die niet op de keuzelijst staat, maar gelet op de situatie van die instelling wel effectief en doelmatig zou zijn. Hierover zijn afspraken gemaakt tussen de Minister en de mbo- en ho-instellingen, in het bestuursakkoord Nationaal programma onderwijs.

• Ga naar de keuzelijst

• Weten hoe je studenten bindt ten behoeve van jouw alumni-beleid?
• Voorbeelden zien hoe je alumni kunt inzetten bij jouw LOB-activiteiten en bij het werken met doorstroomgegevens?
• Aan de slag met alumni en LOB op jouw school?

Bekijk dan het webinar De kansen van alumni binnen LOB terug.

Wat vindt u de sterke punten en verbeterpunten van uw instromende studenten uit het voortgezet onderwijs? SLO en het ministerie van OCW horen graag uw mening hierover, als belangrijke input voor de herziening van de examenprogramma’s door SLO in de komende jaren. Een van de doelen daarbij is het creëren van doorlopende leerlijnen tussen het voortgezet onderwijs en het vervolgonderwijs.

Bent u docent, studieadviseur, aansluitingscoördinator, studieloopbaanbegeleider of op een andere manier betrokken bij het onderwijs aan (eerstejaars) studenten in mbo, hbo of wo, dan nodigen wij u van harte uit om deel te nemen aan deze enquête. Het onderzoek wordt uitgevoerd in samenwerking met de MBO Raad, Vereniging Hogescholen en VSNU. De wensen en behoeften ten aanzien van instromers uit het vmbo, havo en vwo kunnen zowel betrekking hebben op competenties (kennis, vaardigheden, attitude) als op leergebieden en vakken.

• Vul de enquête in (deelnemen is mogelijk tot en met 11 juni)

Het is belangrijk dat (onderwijs)professionals gedurende hun loopbaan blijven leren. Je bepaalt zelf hoe je je loopbaan vorm en inhoud geeft. Om invloed uit te oefenen op je loopbaan kun je loopbaancompetenties inzetten.

Deze loopbaancompetentietool helpt leraren om hun loopbaan te beïnvloeden. Eerst kies je de loopbaansituatie of het loopbaanproces waar je aan wilt werken. Vervolgens breng je in kaart welke loopbaancompetenties je al inzet en welke je verder wilt ontwikkelen.

Tot slot krijg je handvatten hoe je dat kunt doen. Leidinggevenden en HR-managers kunnen de tool gebruiken bij de begeleiding van medewerkers en in ontwikkelgesprekken. Ook kunnen ze de tool inzetten om een ontwikkelcultuur in de organisatie te bevorderen.

• Ga naar de loopbaancompetentietool

Jens staat aan mijn tafel. Hij zit in havo4 en heeft een groot probleem: biologie gaat voor geen meter. ‘Ik krijg de stof gewoon niet in mijn hoofd. Het vak is zo anders dan in de 3e. Ik denk echt: wat is dit? Het voelt heel scheikundig en wiskundig. Zó moeilijk, niet te doen voor mij! Mag ik ook nog van vak wisselen?’

Jens is niet de enige die in de bovenbouw spijt krijgt van zijn profielkeuze. Jaarlijks komen verschillende leerlingen met een wisselverzoek bij de decaan. Deze wisselingen zijn een lastig probleem, zowel voor de leerling, de docent als de schoolorganisatie. Leerlingen die gaan wisselen hebben achterstand in de leerstof. Clustergroottes veranderen en sluiten niet meer aan bij geplande verdelingen. Soms is een wisseling niet mogelijk en krijgt een leerling ‘nee’ te horen.

Afgelopen schooljaar deed het H.N. Werkman Stadslyceum in Groningen onderzoek naar vakwisselingen binnen havo/atheneum. Hoe vaak krijgen leerlingen spijt en waarom? En vooral: hoe kan school dit voorkomen?

Lees meer in het artikel op didactiefonline.nl

Het ministerie van OCW heeft op 10 mei 2021 in het kader van het Nationaal Programma Onderwijs de zogenaamde ‘menukaart’ gelanceerd: een lijst met mogelijke interventies die scholen kunnen inzetten om de vertragingen die leerlingen als gevolg van de coronacrisis hebben opgelopen, weg te werken. De interventies op de menukaart zijn wetenschappelijk onderbouwd en (aannemelijk) effectief gebleken.

• Ga naar de menukaart met interventies
• Meer weten over NPO en LOB

Dit gegeven biedt aanleiding om meer aandacht te geven aan een betere aansluiting en meer competentie- en ervaringsgericht onderwijs. Op 30 september 2021 organiseert het Expertisepunt LOB een webinar gericht op dit thema.

Daaraan voorafgaand willen we met enkele scholen in gesprek over hun ervaringen. Deel jouw ervaringen met ons door het invullen van deze vragenlijst (invullen kost zo’n 5 minuten) en draag zo bij aan de ontwikkeling om de motivatie van havisten verder te stimuleren door praktijkgericht onderwijs op de kaart te zetten.
Het is fijn als je deze vragenlijst voor 1 juni invult.

Dit digitale magazine staat boordevol uitleg en praktijkvoorbeelden hoe collega docenten, teamleiders en bestuurders de talentontwikkeling van jongeren samen vormgeven. Deze praktijkvoorbeelden zijn de zogenoemde ‘leerlabs’. 

• Ga naar het digitale magazine

Afwezigheid of conflicten tijdens de online les, ongemaakte opdrachten in Magister, de les volgen vanuit bed of dagenlang hetzelfde rode shirt dragen: het zijn signalen voor leraren en mentoren van het Niftarlake College om aan de bel te trekken. “Niet iedereen heeft hulp nodig, maar wanneer de signalen er zijn, pakken wij die serieus op.” Aan het woord is Frank Engelen, afdelingsleider van leerjaar twee. “We hebben het goed gedaan wanneer het merendeel van de leerlingen niets merkt van de extra ondersteuning, dan hebben zij het gevoel dat ze zichzelf konden zijn ondanks de situatie.”

• Lees meer in het interview op voortgezetleren.nl

Het Kennisplatform Integratie & Samenleving (KIS) keek met vmbo’ers en mbo’ers terug op hun studiekeuze: wie is daarbij van invloed geweest en wat hebben ze gemist bij het maken van hun keuze? In de bijbehorende publicatie doen de onderzoekers aanbevelingen om de loopbaanoriëntatie en -begeleiding (LOB) beter te laten aansluiten bij leerlingen.

• Download het rapport

In de servicedocumenten mbo en hbo is vastgelegd dat hogescholen mbo-4 studenten met een kleine studievertraging door corona, waardoor het mbo-diploma niet voor de start van het nieuwe studiejaar behaald is, in studiejaar 2021/2022 voorwaardelijk kunnen toelaten. Een hogeschool doet dit op basis van een positief afrondingsadvies, afgegeven door de mbo-instelling. 

• Download Minimumvereisten afrondingsadvies voorwaardelijke toelating mbo’ers met een kleine studievertraging

Uit onderzoek blijkt  dat statushouders te weinig weten over het Nederlandse onderwijslandschap en de mogelijke beroepsperspectieven. Daardoor kiezen ze vaak ‘zomaar’ een studie, zonder te weten wat het bijbehorende beroep inhoudt, wat leidt tot teleurstelling en uitval.

Om statushouders te helpen bij deze zoektocht ontwikkelde Van Zantvoort samen met SBB, Nuffic, het UAF en Expertisepunt LOB een Wegwijzer in Onderwijs. Deze Wegwijzer probeert het complete Nederlandse onderwijslandschap inzichtelijk te maken.

• Ga naar de wegwijzer

Sinds 1 januari 2021 is het Kennispunt MBO Gelijke Kansen, Diversiteit en Inclusie (GKDI) gestart. Dit kennispunt richt zich op het vergroten van de kansengelijkheid in het mbo en richt zich in het bijzonder op een goede aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt voor alle mbo-studenten. Binnen dit kennispunt wordt er naast de reguliere kennisdelingsinitiatieven op het vlak van GKDI voor alle scholen, extra ondersteuning geboden in de vorm van advisering, coaching en expertise aan acht geselecteerde scholen of locaties om te werken aan een integrale aanpak binnen de school op het vlak van GKDI.

• Meer weten
• Aanmelden

‘Je Brein de Baas?!’ is lesmateriaal dat docenten ondersteunt om met leerlingen het gesprek te voeren over het effect van corona, stress, gevoelens en de werking van het brein. Leerlingen krijgen hierdoor meer inzicht in zichzelf en anderen. Het lesmateriaal bestaat uit animatiefilms en praktische opdrachten voor in de klas, een ademhalingsoefening en een leshandreiking en instructievideo met Steven Pont voor docenten. Professionals uit de jeugdgezondheidszorg kunnen daarnaast docenten ondersteunen door in gesprek te gaan met de leerlingen die extra zorg of aandacht nodig hebben.

• Ga naar het lesmateriaal op vo-raad.nl

Dit blijkt uit de jaarlijkse HBO-monitor die de Vereniging Hogescholen publiceert. Maurice Limmen, voorzitter van de Vereniging Hogescholen: “Onze afgestudeerde hbo’ers blijken uiterst weerbaar op de snel veranderende arbeidsmarkt. De cijfers bevestigen dat de vraag naar hoger opgeleiden stijgt. De coronacrisis jaagt die ontwikkeling alleen maar verder aan.”

• Ga naar de factsheet HBO-monitor

Deze handreiking is bedoeld als inspiratiedocument en hulpmiddel bij het versterken en verstevigen van bestaande begeleidingsprogramma’s die zijn gericht op de overgang van de vooropleiding naar het hoger beroepsonderwijs, de start en het vervolg binnen de associate degree of de bachelor. De handreiking is daarom te gebruiken binnen het vo, mbo en het hbo door LOB-ers, SLB-ers, docenten, teamleiders en (opleidings)coördinatoren.

De succesfactoren voor een optimaal begeleidingsprogramma worden aangereikt. Het is vervolgens aan de opleiding zelf om te beslissen hoe deze het beste ingezet kunnen worden, passend bij de eigen visie en het beleid.

• Download de handreiking hbo

Volgens de Inspectie van het Onderwijs ontstaat er door de coronacrisis een unieke kans om het onderwijs structureel te verbeteren. Omdat leerlingen en studenten vertraging hebben opgelopen door de coronapandemie is er een inhaalslag aangekondigd. De inspectie roept in de Staat van het Onderwijs 2021 op meer te doen dan alleen de corona-achterstanden in te halen: maak van de aangekondigde reparatie een renovatie.

Download de Staat van het Onderwijs 2021

Kies voor een stage dus in elk geval een nieuwe omgeving, niet de plek waar de leerling al een bijbaantje heeft. Dat is misschien niet de gemakkelijkste optie en soms schuurt dat. ‘Maar is het zó waardevol.’

• Lees meer in het praktijkvoorbeeld

Op initiatief van CNV Jongeren – en mede mogelijk gemaakt door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en DOORZAAM – is de LOB-/burgerschaps- lessenserie ‘Een goed begin is het halve werk’ ontwikkeld. Dertien ‘Ambassadeurs van de Toekomst’ hebben, samen met een trainer van CNV Jongeren, de lessenserie gemaakt en gegeven op drie mbo-locaties.

Deze lessen zijn gebundeld tot een lessenreeks van zes lessen, die ook los van elkaar in te zetten zijn. Ze kunnen door docenten fysiek en online gegeven worden binnen het LOB-/burgerschapsonderwijs. Kortom: een interactieve lessenserie gemaakt voor en door jongeren, want mbo-studenten weten zelf het beste wat en hoe ze willen leren.

• Ga naar het lessenpakket

Al die ontwikkelingen op het vmbo, hoe wordt daar eigenlijk vanuit de andere schoolsoorten naar gekeken? Met betrokkenheid, belangstelling en soms een tikje afgunst. In elk geval vanuit het Havoplatform, de belangenbehartiger voor havoscholen. Vicevoorzitter Marc Janssen maakt namens het Havoplatform deel uit van de strategiegroep voor de nieuwe leerweg en vindt met name het praktijkgerichte programma inspirerend. ‘Zo’n praktijkvak willen we op de havo ook!’

• Lees het artikel op sterkberoepsonderwijs.nl

KiesMBO.nl is ontwikkeld in opdracht van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap door SBB in samenwerking met de MBO Raad, de VO-raad, het georganiseerd bedrijfsleven en jongerenorganisaties. KiesMBO.nl krijgt jaarlijks ruim 500.000 bezoekers en 30% daarvan zijn mbo-studenten.

Doorstuderen en preventie jeugdwerkloosheid

Het gebruik van KiesMBO.nl op mbo-scholen draagt bij aan de voorkoming en bestrijding van jeugdwerkloosheid. Jongeren die dreigen uit te vallen vanwege een bij nader inzien verkeerde opleidingskeuze, kunnen via KiesMBO.nl zicht krijgen op andere opleidingsmogelijkheden. Daarnaast kan KiesMBO.nl gebruikt worden ter oriëntatie voor doorstuderende studenten.

• Naar de enquête

In de stroomdiagrammen “Bestemming na het vmbo” vindt u de leerlingstromen tussen het vmbo en het mbo. De stroomdiagrammen zijn ge-up-date met de meest recente cijfers van het schooljaar 2019-2020. Ook zijn er in de lay-out enkele wijzingen gemaakt, om de gebruiksvriendelijkheid van de diagrammen te verbeteren.

• Meer weten?

Nog ongeveer 3,5 week en dan moeten studiekiezers zich inschrijven voor een studie. In deze tijd is een studiekeuze maken lastig en een tussenjaar is ook niet heel aantrekkelijk. Voor de jongeren die nog geen keuze hebben kunnen maken komt Expeditie Noord in deze tijd met iets nieuws: Expeditie S.O.S. In drie avonden (12 tot en met 14 april) gaan studiekiezers met andere jongeren onder begeleiding van enthousiaste coaches aan de slag.

In deze video hoor je de ervaringen van oud-deelnemers. 

• Naar de webpagina Expeditienoord.com

Kennis en inspiratie nodig? De VO-raad houdt een overzicht bij om bestuurders, schoolleiders, teamleiders en docenten te helpen bij het vinden van werkende oplossingen.

• Ga naar VO-raad.nl.

• Meer weten?
  • Download het rapport Jongerenperspectief op LOB
  • Download het rapport Organisatie en uitvoering LOB in het mbo

Het Nationaal Programma Onderwijs is erop gericht om de gevolgen van de coronacrisis voor leerlingen op te vangen. Van scholen wordt verwacht dat zij een analyse maken van wat op leerling- en schoolniveau nodig is, om op basis daarvan een schoolprogramma te kunnen ontwikkelen. Scholen hebben veel ruimte in hoe ze deze analyse vormgeven. Zij kunnen daarbij gebruik maken van het stappenplan, maar moeten dat niet; het gaat om een handreiking.

Op basis van de analyse kiezen scholen straks uit een lijst van bewezen of aannemelijk effectieve interventies.

• Meer informatie op VO-raad.nl
• Ga naar de webpagina LOB en NPO

Het NPO richt zich op de brede ontwikkeling van leerlingen en studenten, hun cognitieve en beroepsgerichte ontwikkeling, hun sociale en persoonlijke ontwikkeling en hun mentaal welbevinden. Het programma biedt ook ondersteuning voor docenten en andere medewerkers in het onderwijs.
Jongeren hebben een sterke behoefte om zichzelf te ontdekken en te ontwikkelen. Ze leren graag waar hun talenten liggen en ook over waar ze minder goed in zijn. Juist goede LOB kan voor een hogere motivatie zorgen. Het werkt motiverend als je weet wie je bent, wat je kan en hoe school ervoor kan zorgen dat je je doelen bereikt. Daar komt bij dat de coronatijd onderstreept hoe belangrijk het is dat jongeren loopbaanvaardig worden, zodat ze leren schakelen in een dynamische en onzekere arbeidsmarkt.

• Lees meer op de pagina NPO en LOB.

Met enkele muisklikken kun je ontdekken welke beroepen de beste kansen op werk bieden, heeft iedere arbeidsmarktregio een eigen regiopagina en is er een interarciteve arbeidsmarktdashboard. Ofwel een mooie basis om arbeidsmarktinformatie te betrekken bij LOB.

• Naar de website werk.nl/arbeidsmarktinformatie

In maart en april organiseren veel hogescholen weer online open dagen en studiekeuzeweken. En ze gaan hier creatief mee om. Je kan bijvoorbeeld chatten met studenten en docenten over een opleiding en er zijn webinars voor ouders, presentaties over opleidingen, livestreams vanuit tv- en radiostudio's en virtuele rondleidingen.

• Meer weten? Ga naar het overzicht op vereniginghogescholen.nl

Dit blijkt uit onderzoek door Jules Warps, onderzoeker bij ResearchNed. Hij deed in opdracht van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap onderzoek naar de studiekeuzecheck.

Met als een van de resultaten: de studiekeuzecheck heeft wel een positieve invloed bij het wetenschappelijk onderwijs, maar bij hbo is er nauwelijks effect. De adviezen die studenten krijgen hangen samen met succes, maar het heeft geen impact op de studenten.

• Ga naar het onderzoek en lees hoe je het effect van de studiekeuzecheck kan vergroten.

De VvSL en NVS-NVL werken al enkele jaren en in toenemende mate samen, vooral waar het gaat om landelijke ontwikkelingen rondom Loopbaanontwikkeling en -Begeleiding (LOB). De beide verenigingen zien voor zichzelf een leidende rol als het gaat om LOB in het hedendaagse en toekomstige onderwijs. Die ambitie vraagt om één krachtige, toekomstbestendige vereniging. De leden, het onderwijsveld en andere stakeholders zijn gebaat bij een duidelijk en herkenbaar aanspreekpunt voor LOB. Het bundelen van krachten stelt de verenigingen bovendien in staat een betere kwaliteit van dienstverlening te bieden aan de leden.

Lees meer

Bij dit onderzoek zijn jongeren actief betrokken om oplossingen te bedenken die hen helpen tijdens de coronacrisis. De resultaten zijn interessant voor jongeren zelf, maar ook voor professionals, opvoeders en beleidsmakers. Het onderzoek heeft in elk geval al het jongerenplatform YoungExperts, een e-magazine voor beleidsmakers en jongerenwerkers en een masterclass Take Action als concrete opbrengsten opgeleverd.

Lees verder op Erasmus University Rotterdam

Goed ondernemerschapsonderwijs staat of valt met ondernemende docenten. Zij zijn bepalend voor de ontwikkeling van de ondernemende houding en vaardigheden van hun leerlingen en studenten. Je herkent hen aan hun enthousiasme, gedrevenheid en een sterk eigenaarschap. De ondernemende docent is een soort ‘duizendpoot’: vak expert, procesmanager, netwerker, beoordelaar en ondernemend rolmodel. Ondernemerschapsonderwijs vraagt om een andere opvatting van lesgeven en andere competenties van de docent, een meer coachende rol. De kunst is om niet alles te willen regisseren en ruimte te geven aan het leerproces van jongeren.

In de portretten lees je wat hen drijft, wat hun visie is en welke effecten ze zien ze bij hun studenten. We hopen dat hun verhalen je inspireren en je nieuwsgierig maken naar wat jij met ondernemerschapsonderwijs kunt in jouw werk. Kijk dan ook zeker naar de tips en links hiervoor aan het eind van dit ebook.

Via MDT zetten jongeren tussen de 14 en 27 jaar zich gedurende een periode in voor andere mensen of bijvoorbeeld een goed doel. Op deze manier ontwikkelen zij hun talenten, kunnen zij van betekenis zijn, nieuwe mensen ontmoeten en keuzes maken voor de toekomst.

MDT-activiteiten hebben raakvlakken met bestaande activiteiten van vmbo-, havo/vwo- en mbo-scholen rond LOB en Burgerschap. De subsidie kan aantrekkelijk zijn voor scholen die deze activiteiten willen uitbreiden. Daarnaast biedt MDT studenten die dreigen uit te vallen een kans zich te oriënteren op hun toekomst.

De subsidieoproep wordt op 25 maart 2021 gepubliceerd op www.zonmw.nl. Aanmelden kan tot uiterlijk vrijdag 30 april 2021.

Meer weten

Impressie programma:

• Leer meer over de belangrijkste onderzoeksbevindingen: Wat zijn ervaringen van jongeren met LOB? Wat gaat goed, wat kan er beter? En welke creatieve tips en ideeën voor LOB bedachten de jonge deelnemers van het onderzoek zelf?
• Krijg tips en voorbeelden aangereikt van onderwijsprofessionals die vertellen over LOB-initiatieven op hun school (vmbo, havo, vwo, mbo en hbo). Hoe sluit hun initiatief aan bij de bevindingen van het onderzoek? Wat vinden zij belangrijk?
• Leg jouw vragen en ideeën over LOB ter plekke voor aan een jongerenpanel.

Kortom, deze webinar is interessant voor iedereen die zich bezig houdt met LOB binnen het vo, mbo en hbo. We bieden voorbeelden, concrete tips en een flinke dosis inspiratie waarmee jij LOB binnen jouw onderwijscontext nog beter aan kan laten sluiten op de behoeften en de belevingswereld van jongeren.

• Inschrijven
• Download het rapport Jongerenperspectief op LOB

De nieuwe - geel gearceerde - passages gaan over de meest recente versoepelingen en maatregelen die zijn genomen in het mbo-onderwijs. Ook wordt er een perspectief voor het vervolg van het huidige studiejaar en het studiejaar 2021-2022 geboden zoals het realiseren van zoveel mogelijke fysiek onderwijs bij aanvang van studiejaar 2021-2022 door inzet van (snel)testen, vaccineren en beschermende maatregelen. Een belangrijke passage in het nieuwe servicedocument gaat over de oproep van het ministerie aan mbo-scholen om geen negatieve bindende studieadviezen (BSA’s) af te geven aan studenten.

Bekijk het Servicedocument 5.1 van 17 maart 2021

Die aansluiting is tijdens deze coronacrisis nog belangrijker dan anders. Tijdens de conferentie stond men onder meer stil bij een onderzoek naar vroege uitvallers, hun verwachting vooraf en de sense of belonging van studenten.

Ook zijn studenten naar hun ervaringen met de aansluiting tussen het vo en het ho gevraagd. Daarbij vertelden studenten onder meer dat een goede oriëntatie tijdens lessen in Loopbaanoriëntatie en Begeleiding (LOB) voor rust in het keuzeproces zorgt. Verder blijkt het goed te zijn om vo-leerlingen alvast wat onderzoeksvaardigheden te laten ontwikkelen in de mediatheek. Ook studentenwelzijn is een belangrijk thema in de gesprekken over de aansluiting vo-ho.

Lees hier het hele artikel op Scienceguide.nl

Zoals werken bij een fictief bedrijf. "We werkten al wel eens eerder met zogenoemde practice enterprises, maar studenten kunnen het nu ook inzetten om punten te krijgen voor praktijkervaring", zegt een woordvoerder. "Zo lopen ze niet nog meer vertraging op." Ook zijn er projecten waarbij echte werksituaties worden nagebootst. "Daar worden bijvoorbeeld ook acteurs voor ingezet."

Het idee is dat dit soort oplossingen ook na de coronacrisis kunnen worden ingezet als er een tekort is aan stageplekken. "Het is in sommige sectoren een blijvend probleem."

Lees meer op nos.nl

Dit sombere beeld schetst het onderzoek van Hogeschool Inholland naar de invloed van de coronatijd op het welzijn, studieverloop en de betrokkenheid van Inholland studenten.De aanbevelingen op basis van de resultaten zijn divers. Vanuit de didactiek gezien verdient het aanbeveling om de interactie tussen studenten onderling, maar ook met docenten te stimuleren en het onderwijs te activeren, zodat studenten niet louter als consument functioneren. Voor het welzijn van studenten is persoonlijke aandacht van groot belang, vooral onder de groep kwetsbare studenten. Tot slot kan de studievoortgang gewaarborgd worden door studenten zoveel mogelijk structuur te bieden in hun studieleven op basis van heldere communicatie over die zaken waar studenten op focussen: toetsen, deadlines en herkansingen.

Download het volledige onderzoek

Schoolleider Adrienne van Pelt-Kamphuis en leerling 5 havo Carliëndra vertellen in dit artikel hoe het werkt.

Lees meer op schoolleidersvoordetoekomst.nl

Per sleutelmoment vertelt een student in een vlog over zijn/haar ervaringen.  In de handreiking vind de student per sleutelmoment:

• belangrijke sleutelfiguren: die je op dat moment kunnen adviseren en ondersteunen bij het nemen van beslissingen.
• acties: wat je moet doen wat voor jou op dat moment belangrijk is.
• hyperlinks: voor extra ondersteunende informatie.

Meer informatie vind je op de website van ECIO

Lees in dit interview met Mayke de Jong Florisse, één van de aanjagers van de regionale LOB-website én van het LOB-programma binnen haar eigen school, vmbo gl/tl CS Walcheren Van de Perrre in Middelburg, hoe zij dit aanpakken.

Ga naar het praktijkvoorbeeld

Jongeren zijn beter in staat zelf sturing te geven aan hun loopbaan door het ontwikkelen van een loopbaanperspectief. Bij het ontwikkelen van een loopbaanperspectief leert een jongere over zichzelf in relatie tot zijn/haar toekomstige school of werk. 

Een loopbaangerichte leeromgeving kent de volgende elementen:

• praktijkgericht (kunnen ervaren)
• dialogisch (kunnen praten over ervaringen en keuzes)
• vraaggericht (oefenen om kleinere keuzes te maken).

Het kenmerk van een loopbaangerichte leeromgeving is dat deze elementen in samenhang georganiseerd zijn.

Download de tool Faciliteren loopbaangerichte leeromgeving

Een meer geïntegreerde vorm van studieloopbaanbegeleiding, waarbij reflectie in studieloopbaanbegeleidingsactiviteiten veel meer verbonden is met praktijkervaringen van studenten, lijkt bij te dragen aan de kwaliteit van reflectie door studenten. Dit kan bijvoorbeeld in onderwijs waarin de actuele beroepspraktijk en projecten centraal staan. 

Meer weten?

Dit blijkt uit 3 onderzoeken waarin  mbo-opleidingstypes met elkaar zijn vergeleken.

• Lees meer op werk.nl
• Ook interessant: arbeidsmarktinformatie en LOB

Normaal is de uiterste aanmelddatum 1 april, maar vanwege de coronasituatie is dit met een maand opgeschoven. Vo-leerlingen hebben hierdoor langer de tijd om zich te oriënteren op een vervolgopleiding in het mbo.

De uiterste landelijke aanmelddatum voor het hbo en de universiteit (1 mei) wordt vooralsnog niet opgeschoven.

Deze routekaart geeft inzicht in een proces van een mbo-student voor wie het vinden en behouden van een baan geen vanzelfsprekendheid is. Het proces, of de route, van opleiding naar werk kan complex zijn en een aantal hindernissen bevatten waarbij de student ondersteuning nodig heeft. Wanneer deze ondersteuning wordt geboden en partijen elkaar versterken door de juiste samenwerking, dan zal de weg naar betaald werk soepeler verlopen. De basis hiervoor is een route van school naar werk die naadloos verloopt: een sluitende aanpak.

Download de MBO routekaart

In Nederland is heel weinig wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de arbeidsmarkteffecten van LOB en wat er is gedaan wijst niet eenduidig op effectiviteit van LOB. Uit dit paper van de Erasmus School of Economics blijkt dat een geringe verschuiving in onderwijskeuzes ten gunste van techniek en zorg al voldoende baten oplevert om de kosten van LOB goed te maken klein is. Ook in internationaal onderzoek wordt overwegend gevonden dat LOB positieve effecten heeft op arbeidsmarktuitkomsten. Dit suggereert dat LOB daadwerkelijk kan leiden tot een betere aansluiting van LOB op de arbeidsmarkt.

Lees meer in dit paper.

Wat dat betekent, lees je in het e-bookje met 7 portretten van ondernemende docenten.

In gesprek met deze ondernemende docenten tijdens een 'Ask them anything sessie', dat kan:

• 30 maart, van 15:30 tot 16:30 uur de sessie met vo-docenten
• 19 maart, van 14:00 tot 15:00 uur de sessie met mbo-docenten
• 23 maart, van 12:00 tot 13:00 uur de sessie met ondernemende hbo-studenten

Ook interessant: praktijkvoorbeeld ondernemend onderwijs

De Commissie macrodoelmatigheid mbo (CMMBO) deed op verzoek van het Ministerie onderzoek naar het arbeidsmarktperspectief mbo niveau 2 en presenteert in dit rapport haar overwegingen en advies over een goede start op de arbeidsmarkt voor jongeren die een mbo 2-opleiding volgen.

Download het rapport (pdf)

Hoe je dat doet?

• Lees meer in de wegwijzer Kwaliteitsborging
• Bekijk de infographic Kwaliteitsborging

Ook interessant:

• Gespreksleidraad Kwaliteitsborging LOB en Burgerschap
• Bekijk meer wegwijzers, infographics en interessante filmpjes over LOB in onze LOB Kennisbank

Verschillende opgaven waar scholen en schoolbesturen voor staan vragen om regionale samenwerking.  Dit vergt in ieder geval samenwerking met collega-scholen en -schoolbesturen, mbo- en ho-instellingen, maar vaak ook met het bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties, lokale en regionale overheden.

Dit reflectie-instrument helpt partners te reflecteren op hun samenwerking en partners die aan het begin staan van een nieuwe samenwerking kunnen deze tool gebruiken voor een efficiënte en effectieve start van de samenwerking.

Kortom: samen staan voor het onderwijs in de regio!

Download het reflectie-instrument op vo-raad.nl

• Download de Handreiking loopbaanbegeleiding voor leerlingen met ASS

Hoé dit precies gedaan wordt is een keuze van de school.  Daarbij is er vaak meer mogelijk dan in eerste instantie gedacht wordt. Meer weten over wat mag en kan in het PTA en over de mogelijkheden om LOB te verwerken in het PTA?

• ga naar het praktijkvoorbeeld en bekijk het webinar.

De initiatiefnemers van de Kwaliteitsagenda hebben gezamenlijk geconcludeerd dat er in de afgelopen jaren flinke vooruitgang geboekt is in de verankering van LOB in het voortgezet onderwijs, maar dat er ook scholen zijn die nog stappen te zetten hebben op dit gebied. Er is daarom afgesproken om de Kwaliteitsagenda LOB VO te verlengen, in elk geval tot en met 2022. Om scholen te ondersteunen, zal de Kwaliteitsagenda worden aangevuld met enkele concrete instrumenten.

• Lees meer

Ook worden op allerlei manieren verhalen verzameld om te tonen hoe het met iedereen in coronatijd gaat en om een golf van aandacht teweeg te brengen. In het filmpje wordt het idee achter dit initiatief uitgelegd. ROC Friese Poort is de eerste school die met Golf van Aandacht aan de slag gaat. Scholen die ook interesse hebben, kunnen informatie inwinnen bij Pieter Baay van Onderwijs124.

• Bekijk het filmpje
• Lees meer in de flyer. 

Het gaat om 100 nieuwe pilotscholen, en 37 scholen van de bestaande pilotgroep Technologie en toepassing (T&T). Welke school doet mee met welk programma en waar zijn de scholen gevestigd?

Kijk op de landkaart met pilotscholen

De scholen verzamelden de beste tips en tricks uit binnen- en buitenland.

Ga naar het overzicht op de website van voortgezet leren

Sterk Beroepsonderwijs spreekt met Mireille Aalfs, contactpersoon beroepskolom vmbo-mbo-hbo bij ROC Midden Nederland. Ze laat zien wat er wél kan en heeft helder advies voor decanen, mentoren én ouders die hun leerlingen willen begeleiden bij de studiekeuze.

• Naar het artikel op sterkberoepsonderwijs.nl

Vooral de samenhang tussen SLB en de rest van de opleiding is belangrijk; ‘Als studenten merken dat ze er echt iets aan hebben, gaat het leven.’

De aanpak is afgestemd op de specifieke behoeften van voltijd- en deeltijdstudenten en ook het SLB-portfolio waar de studenten aan werken, ‘ademt mee’ met de opleiding.

• Lees meer in het interview met lerarenopleiders Ineke Beumer en Manon Bouwman.

De ideeën van het Havoplatform en de ideeën en praktijkervaringen van de scholen uit het leernetwerk zijn de uitgangspunten voor deze brochure. Deze zijn in verschillende netwerkbijeenkomsten en door middel van een vragenlijst en interviews geïnventariseerd. Het denken en de praktijk van de ‘Vakhavo’ van het Calvijn College Goes vormen een belangrijke bron voor de ontwikkeling van HavoP.

• Download de brochure op havoplatform.nl

Nu bijna alle voorlichtingsactiviteiten van scholen online plaatsvinden, is het nog lastiger om een vervolgopleiding te kiezen. Scholen halen alles uit de kast om de studiekiezer te helpen. Zo ook het Grafisch Lyceum Utrecht. Online Open Dagen, livestreams, chatsessies met studenten, de lancering van een WhatsApplijn en nog veel meer leuke en informatieve activiteiten voor de studiekiezer. Maar die keuze maakt deze studiekiezer vaak niet alleen, hun ouders spelen ook een belangrijke rol in dit proces.

Docenten Arjan en Ruben, docenten aan het Grafisch Lyceum Utrecht, maakten hierover een prachtige podcast aflevering.

Meer weten?

In dit factsheet staan een aantal interventies om schoolverlaters en laatstejaars studenten met een grote kans op werkloosheid te ondersteunen bij het verbeteren van hun kansen op de arbeidsmarkt.

Deze factsheet is opgesteld in samenwerking met Kennispunt Gelijke Kansen Diversiteit en Inclusie van de MBO Raad, het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, het Kennisplatform Integratie & Samenleving (KIS) en de onderzoekslijn Diversiteitsvraagstukken van Hogeschool Inholland.

• Download de factsheet (pdf)
• Ga naar de webpagina 'Subsidieregeling voorkomen jeugdwerkloosheid'

In navolging van de informatiebijeenkomst voor de leden van de MBO Raad op 25 januari, organiseert het Expertisepunt LOB en het Kennispunt Gelijke Kansen, Diversiteit en Inclusie op 10 februari een online informatiesessie over de subsidieregeling ‘Extra begeleiding en nazorg ter voorkoming van jeugdwerkloosheid’.

• Meer weten over de subsidieregeling Voorkomen Jeugdwerkloosheid
• Inschrijven

Dit whitepaper gaat in op de probleemverkenning van operationele vraagstukken over stages en corona en de fundamentele koers van het mbo. Tegelijkertijd staat het mbo voor enkele fundamentele vraagstukken, die ten gevolge van de pandemie naar de achtergrond zijn verdwenen, maar zeker niet weg zijn.

Lees verder op ECBO

De Wegwijzer Arbeidsmarktinformatie en LOB beschrijft wat arbeidsmarktinformatie inhoudt, waarom het belangrijk is, hoe het kan worden ingezet en wat dit vraagt van onderwijsprofessionals.

• Download de wegwijzer (pdf)
• Naar de webpagina arbeidsmarktinformatie en LOB

Een voorbeeld van hoe praktische kennismaking meer inzicht geeft dan alleen theorie? Decaan Claudia van der Heijden hoeft er niet lang over na te denken. Die praktische kennismaking met werk en beroepen en het opdoen van vaardigheden is precies wat voorop staat bij de nieuwe praktische havo op Montessori Lyceum Oostpoort in Amsterdam, die dit jaar van start ging met 20 leerlingen in de eerste klas en 23 in de vierde.

Meer weten hoe het Montessori Lyceum Oostpoort dit heeft aangepakt? Lees dan dit praktijkvoorbeeld.

Benieuwd? Kijk dan de films die je vindt in onze LOB- kennisbank  waarin het belang van LOB wordt  geschetst vanuit het perspectief van jongeren, de wetenschap, decanen, LOB-experts en een LOB- samenwerkingsverband.

Ook wordt ingegaan op de kansen en risico's van een tussenjaar, ook in coronatijd.

Lees meer op Tussenjaarkenniscentrum

Stagediscriminatie is een lastig probleem waar het mbo al een tijdje mee worstelt. Hoe vaak het precies voorkomt is niet bekend. Wel is bekend dat bij jongeren op het mbo met een niet-westerse migratieachtergrond de kans dat zij minimaal vier keer moeten solliciteren voor een stageplek 2,6 keer zo groot is als bij jongeren zonder migratieachtergrond (ROA, 2018). Als er gekeken wordt naar verklaringen voor dit verschil, blijft 25 procent onverklaarbaar.

Het Kennisplatform Integratie & Samenleving heeft onderzocht welke aanpakken zouden kunnen werken om stagediscriminatie te verminderen, op basis van wat bekend is over een effectieve aanpak van arbeidsmarktdiscriminatie.

Download het onderzoek (pdf)

De docenten Marloes Meeuwissen en Karlijn van Aert vormen samen een sterke tandem op Curio de Rotonde, een bijzondere vmbo-school in Breda. Ze zijn als projectleiders verantwoordelijk voor de doorstroom van vierdejaars vmbo-leerlingen naar het mbo waar ze drie beroepsgerichte keuzevakken volgen.

Ga naar het praktijkvoorbeeld (SPV)

• Naar de subsidieregeling
• Meer achtergrondinformatie

Voor de start van de pilot praktijkgerichte programma's heeft YoungWorks op basis van interviews kwalitatief onderzoek gedaan naar leerlingen en de nieuwe leerweg. Wat vinden deze jongeren van het vmbo-onderwijs dat zij volg(d)en? Waarover zijn ze positief en wat wordt juist gemist? Waar zien ze kansen en uitdagingen voor het praktijkgerichte programma? 

Download het rapport

In opdracht van het Expertisepunt LOB ging Youngworks met jongeren in gesprek.

Opvallend is dat vrijwel alle jongeren positieve ervaringen hebben en de essentie van LOB – na enige uitleg - als zeer waardevol zien. Tegelijkertijd zijn veel jongeren kritisch. Kritisch op hoe LOB nu vaak vorm krijgt en kritisch op wat ze nog missen op het gebied van LOB. Dit onderzoek biedt dan ook inzicht in een aantal grotere kansen. Benieuwd naar de belangrijkste kansen en uitdagingen op het vlak van LOB zijn?

Download rapport 'Jongerenperspectief of LOB', Youngworks (pdf)

Deze monitor Beleidsmaatregelen hoger onderwijs 2019-2020 biedt inzicht in de dynamiek van het hoger onderwijs vanuit het perspectief van studenten.

Download de monitor beleidsmaatregelen hoger onderwijs 

Met de Regeling Schoolkracht: een impuls voor schoolontwikkeling kun je een aanvraag indienen voor een extra financiële stimulans.

Lees meer over de Regeling Schoolkracht

ICT-docent Pascal Mariany ontwikkelde samen met collega’s voor de studenten Software Developer op Rijn IJssel een LOB-werkwijze waarmee ze snel inzicht hebben in de LOB-competenties en hoe ze die kunnen verbeteren. De pilot verliep zo succesvol dat hij de komende jaren wordt uitgerold over de andere opleidingen van Rijn IJssel.

Lees meer in het interview met Pascal Mariany, LOB-intermediair

Dat blijkt uit het driejarige, grootschalig NRO-onderzoek ‘Move21’ door ECBO, KBA Nijmegen en de Open Universiteit. Het onderzoek is uitgevoerd onder ruim 2.000 mbo-studenten van innovatieve onderwijsprogramma’s bij verschillende mbo-scholen.

Lees meer in het persbericht

Periodiek brengt de inspectie in beeld hoe toegankelijk het hoger onderwijs is voor scholieren en studenten via de in- en doorstroommonitor:  welke hbo- en wo-opleidingen selecteren en wat zijn de trends in de instroom van verschillende groepen studenten. Zo ontstaat inzicht in de ontwikkelingen in de selectie en toegankelijkheid van het hoger onderwijs.

Naast een update van de in- en doorstroomcijfers, geeft deze editie van de monitor ook achtergrondcijfers over het tussenjaar. Om meer zicht te krijgen op deze trend, is in beeld gebracht wat de achtergrond is van de jongeren die niet onmiddellijk doorstuderen, maar eerst een tussenjaar kiezen.

Lisa Boonk, promovenda aan de Open Universiteit, deed onderzoek naar deze vragen in het ROC van Twente, waar zij tevens werkzaam is als onderwijskundige. Uit het onderzoek blijkt dat ouderbetrokkenheid ook in het mbo van belang is. Boonk verdedigt op vrijdag 4 december om 13.30 uur (online) haar proefschrift 'Exploring, measuring, and evaluating parental involvement in vocational education and training' aan de Open Universiteit.

Ga naar het persbericht

• Meer weten?

VluchtelingenWerk Nederland heeft in samenwerking met Nuffic, UAF, SBB en Expertisepunt LOB een nieuwe online tool ontwikkeld: wegwijzerinonderwijs.nl, dé online wegwijzer in het Nederlandse onderwijssysteem. Deze staat vanaf 2 november 2020 online.

• Ga naar de tool wegwijzerinonderwijs.nl
• Lees het persbericht (pdf)

Om hierop zicht te krijgen zijn in de periode mei-augustus 2020 44 mbo-scholen geïnterviewd over de organisatie en uitvoering van LOB binnen hun mbo-school.

Conclusie is dat LOB op de agenda staat bij iedere mbo-school waarmee gesproken is. Bij alle gesproken mbo-scholen wordt het belang van LOB onderkend. Hierbij geven ze LOB vorm vanuit de brede visie op onderwijs én de wettelijke kaders. Dit leidt ook tot verschillen.

Uit de antwoorden komt over het algemeen een beeld naar voren dat er een ontwikkeling is binnen de scholen naar het echt kijken naar de student, het werken vanuit de leervraag van de student en de student naar zelfsturing (bege-)leiden. Een ontwikkeling naar een andere kijk op leren en ontwikkelen waarbij LOB een meer integraal onderdeel van het beroepsonderwijs is en het leerproces van de student centraal staat en niet de inhoud.

Download hier het rapport 'Organisatie en uitvoering van LOB in het mbo' (pdf)

Voor sommige stage-plaatsen moet een jongere een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) hebben. Bijvoorbeeld als ze stage willen lopen in een kinderdagverblijf of bij een bewakingsfirma. De VOG is een verklaring die aangeeft dat je gedrag in het verleden geen bezwaar vormt voor je baan of stage.

In de praktijk merken we dat er bij jongeren, stage-coördinatoren, -begeleiders en decanen veel vragen bestaan over de VOG. Ook wordt de kans op een VOG vaak ten onrechte te laag ingeschat, met alle gevolgen van dien. Op de website Watdevog.nl vinden jongeren relevante informatie over de VOG. Deel dit vooral met je collega's en met de jongeren.

Binnenkort organiseert Justis, het screeningsautoriteit van het ministerie van Justitie en Veiligheid, ook een aantal webinars over de VOG. Informatie hierover volgt op onze website.

Lees meer over de VOG op de website Watdevog.nl.

Dit groeiboek richt zich op alle onderwijsmensen in het MBO, zowel leraren als instructeurs en onderwijsassistenten.

Kwaliteitszorg is het geheel aan maatregelen waarmee een school op systematische wijze de kwaliteit van het onderwijs in brede zin bepaalt, bewaakt en verbetert. Kwaliteitszorg biedt de basis voor professionele samenwerking in en tussen alle lagen in de school en bevordert daardoor de ontwikkeling van de gehele organisatie. Kwaliteitszorg is dan ook meer dan een optelsom van procedures, systemen en metingen. Het gaat ook om de proceskant en houding van waaruit verbeterstappen gezet worden.

De publicatie bevat verder inspirerende praktijkvoorbeelden en praktische instrumenten om mee aan de slag te gaan.

Download de publicatie

Concrete stappen naar een veilige en toegankelijke studie­omgeving voor studenten met een extra ondersteuningsvraag zijn ingezet bij de start van de Landelijke Werkgroep Studentenwelzijn. Met vijf ambities voor een inclusief studieklimaat werd hiermee de basis voor een integrale aanpak van studentenwelzijn in het hoger onderwijs gelegd.

Tijdens het Inspiratie-event Studentenwelzijn, maakte de werkgroep de balans op en blikte met de deelnemers vooruit op de kansen en uitdagingen.

Meer weten, bekijk de terugblik op de website van ECIO

Met de komst van de tweede coronagolf vanaf de zomer en de verwachte, lange werkingsduur van alle maatregelen alsook door het beperktere aantal goede stageplaatsen voor studenten, is de reguliere kwaliteit van het onderwijs verder onder druk komen te staan. In het servicedocument 5.0 en de daarop aangepaste Handreiking Verantwoord Diplomabesluit (versie 5.0), hebben partijen zich ingespannen om zoveel mogelijk creatieve en verantwoorde opties te beschrijven die aanpassingen kunnen opleveren voor het ‘wat’ en het ‘hoe’ van het onderwijs.

Bekijk Servicedocument 5.0 (pdf)

• Lees meer

De JOB-monitor is  bedoeld om het onderwijs te verbeteren voor de mbo-studenten. De cijfers zijn er écht om het onderwijs, samen met de verhalen van de studenten, te verbeteren.

• Naar de JOB-monitor (vanaf pagina 42 lees je meer over LOB)

• Naar de webpagina: Hoe start het hbo het nieuwe schooljaar op?

Heb jij te maken met jongeren die juist nu met veel vragen zitten over hun situatie tijdens de corona crisis of over hun toekomst?

Op deze pagina van NJi wordt ingegaan op vragen en dilemma's van jongeren en jongvolwassenen. Ook zijn er door NJR en NJi filmpjes gemaakt voor jongeren. Bijvoorbeeld over werk & inkomen, over eenzaamheid of over gezondheid. Het is een laagdrempelige manier om jongeren te informeren.

• Webpagina gevolgen van corona voor jongeren en jongvolwassenen, NJi
• Direct naar de filmpjes

Het hoger onderwijs heeft elk jaar te maken met een groep studenten die uitvalt of switcht van studie.  De LSVb tracht middels dit onderzoek inzichten te geven in hoe uitval onder eerstejaarsstudenten verminderd kan worden.

Juist in deze tijd is het belangrijk dat eerstejaarsstudenten zich verbonden voelen met hun onderwijsinstelling, aangezien de gevolgen van de coronacrisis voor nieuwe lichting studenten enorm zijn. Zij zullen niet op de gebruikelijke manier kennis kunnen maken met hun onderwijsinstelling en hun studiegenoten. Daarom wordt er in dit onderzoek gekeken in hoeverre het 100-dagen beleid een kansrijke interventie is om uitval onder eerstejaarsstudenten tegen te gaan.

Naar Literatuurstudie LSvB

Deze vraag stond centraal in een onderzoek dat SEOR (Erasmus School of Economics) uitgevoerd heeft in opdracht van Sterk Techniekonderwijs. Natuurlijk is de vervolgvraag: als dat zo is, hoe kunnen ouders dan zo geïnformeerd worden dat hun kind vaker kiest voor techniek?

Uit het onderzoek blijkt dat ouders wel degelijk veel invloed hebben, maar dat zelf onderschatten of zich daar niet bewust van zijn. In het onderzoek staan tips voor communicatie met ouders. 

Naar het onderzoek

Het gebrek aan stage- en beroepspraktijkvormingsplekken (BPV), de digitale vaardigheden van docenten en examinering bezorgen bestuurders, docenten en onderwijsondersteunend personeel uit het middelbaar en hoger beroepsonderwijs slapeloze nachten. 

Dit blijkt uit het onderzoek dat CINOP recent heeft uitgevoerd over de verwachtingen van docenten, bestuurders en onderwijsondersteuners over het beroepsonderwijs ‘post- corona‘.

Naar rapportage

Als gevolg van de pandemie is sprake van veranderingen in het onderwijs. Het kan gaan om andere, vervangende werkvormen en toetsing (veelal online), er kunnen zaken in het onderwijs mis gaan of niet optimaal verlopen (bv. praktische problemen en gebrekkige faciliteiten) en er kunnen onderdelen van het onderwijs uitvallen of helemaal niet uitvoerbaar zijn. 

De pandemie en de getroffen maatregelen kunnen gevolgen hebben voor het welzijn van studenten. Het kan gaan om directe gevolgen zoals ziekte van de student of zijn/haar naasten, en zorgtaken die daar mogelijk uit voortvloeien. Maar ook zonder ziekte kunnen de omstandigheden indirect hun weerslag hebben op het leven en welzijn van studenten. ResearchNed vroeg studenten in opdracht van ISO in hoeverre in hun beleving de coronamaatregelen en de veranderingen in het onderwijs van invloed zijn op hun studievoortgang en hun welbevinden.

Naar rapport