Nieuws

Van der Gaag is ontwikkelingspsychologe aan de Faculteit Gedrags- & Maatschappijwetenschappen van de Rijksuniversiteit Groningen. Ze juicht het toe dat het demissionaire kabinet het tegengaan van schooluitval weer hoog op de agenda heeft gezet. ‘Het is belangrijk dat alle jongeren een startkwalificatie verwerven. Dat is gunstig voor de jongeren zelf en voor de samenleving.

De oplossing wordt echter vooral gezocht in een betere begeleiding van studenten die al op het mbo zitten, terwijl goede studiekeuzebegeleiding moet beginnen op de middelbare school.

Lees het hele interview met Mandy van der Gaag

Laat beroepsopleidingen en beroepspraktijk afwegen welke onderwijsactiviteiten niet noodzakelijkerwijs in de beroepspraktijk hoeven plaats te vinden. En vind alternatieven die minder beslag leggen op de schaarse capaciteit van opleidingsplaatsen en praktijkbegeleiding. Beroepsonderwijs is van groot belang om maatschappelijke uitdagingen het hoofd te bieden.

Download het adviesrapport

Aan de hand van het kaartspel gaan leerlingen met elkaar in gesprek aan de hand van vragen per sleutelmoment, waarbij ze niet alleen waardevolle informatie krijgen van de kaarten, maar ook praktische tips om de nodige hulpbronnen te vinden. Deze sleutelmomenten (Kiezen, Aanmelden, Kennismaken, Betalen, Studeren, Praktijkleren en stagelopen) zijn gebaseerd op studieproces in kaart.

Het spel biedt leerlingen niet alleen meer grip te krijgen op het proces en hun keuzes, maar het geeft hen ook meer vertrouwen in zichzelf en hun toekomst. Het is een interactieve en educatieve manier voor hen om zich voor te bereiden op hun volgende stap naar het mbo. Daarnaast geeft het leraren een beter inzicht in hun rol en hoe ze deze leerlingen het beste kunnen ondersteunen.

Meer weten?

Uitval blijft onverminderd hoog

In studiejaar 2022-2023 hebben 30.246 jongeren zonder startkwalificatie het onderwijs voortijdig verlaten. Dit aantal is nagenoeg gelijk aan de vorige meting. In studiejaar 2021-2022 waren er 30.242 nieuwe vsv’ers. Deze aantallen zijn te hoog en liggen nog te ver af van de in de werkagenda mbo afgesproken doelstelling: minder dan 18.000 nieuwe vsv’ers in 2026. De vsv-cijfers zijn te raadplegen op het dashboard ‘Voortijdig schoolverlaten en jongeren in een kwetsbare positie’.

Om het tij te keren is  het actieplan vsv aan de Kamer gestuurd. In dit actieplan zet de minister stevig in op het aanpakken van de belangrijkste oorzaken van vsv: persoonlijke problemen, ongediplomeerde uitstroom naar werk (groenpluk) en een niet passende studiekeuze. De nieuwste vsv-cijfers laten wederom zien dat dit actieplan hard nodig is.

Download de Kamerbrief

In dit onderzoek naar de sociale binding en welzijn van studenten bij Universiteit Leiden (WO), Hanzehogeschool Groningen (HBO), en Noorderpoort Groningen (MBO) in samenwerking met Avans Hogeschool zijn 16 werkzame elementen geïdentificeerd.
Deze elementen komen voort uit 55 aanpakken die beschreven zijn tijdens bijeenkomsten met 33 onderwijsprofessionals (o.a. docenten, opleidingsmanagers, en wellbeing-officers) en 22 studenten van 3 grote onderwijsinstellingen.

Op deze website vind je alle informatie over dit onderzoek.

Tijdens deze werksessie gaan we onder andere in gesprek met Daphne Wiersema, onderzoeker in het lectoraat Kansrijke Schoolloopbanen bij de HvA. Daphne deed samen met twee collega's onderzoek naar succesvolle interventies om LOB meer van iedereen te maken en geeft hierover veel praktische tips. Vanuit het Expertisepunt LOB laten we zien welke tools en werkvormen je kunt inzetten om de betrokkenheid van je team te vergroten. Deze werksessie is heel geschikt om samen met een school- of teamleider bij te wonen.

Meer weten en inschrijven

Welke studie iemand heeft gedaan, doet ertoe bij het betreden van de arbeidsmarkt. Het startsalaris en de baankans verschillen tussen sectoren. Over tijd kunnen de arbeidsmarktperspectieven ook verschuiven. Zo wordt verwacht dat er in de toekomst meer vraag zal zijn naar technisch geschoolde mensen.
Vanuit economisch perspectief en vanuit maatschappelijk belang is het wenselijk dat jongeren bij hun studiekeuze in zekere mate rekening houden met veranderende arbeidsmarktperspectieven. Als studie-inschrijvingen niet of nauwelijks reageren op ontwikkelingen op de arbeidsmarkt, ontstaat het risico dat tekorten in bepaalde sectoren blijven voortbestaan. En dat terwijl mensen die niet de juiste vaardigheden hebben werkloos zijn. Met het oog op deze risico’s is het van belang te weten hoe de arbeidsmarktperspectieven van verschillende studierichtingen zich ontwikkelen en in hoeverre het aantal inschrijvingen per studierichting meebeweegt met deze perspectieven.

In dit onderzoek leggen we per studierichting het arbeidsmarktperspectief naast de studieinschrijvingen en concluderen we hieruit dat studiekeuzes niet aantoonbaar meebewegen met de arbeidsmarkt.

Download het volledige onderzoek

De rapportage uit 2023 sluit aan op de 1e monitorrapportage (Rapportage monitor- en evaluatieonderzoek pilot praktijkgericht programma en nieuwe leerweg vmbo, september 2022). Het gaat om een pilot in het vmbo met nieuwe praktijkgerichte programma’s (pgp’s) in de gemengde leerweg (gl) en de theoretische leerweg (tl).

Download de rapportage

Omdat vmbo-leerlingen al vroeg een richting voor hun loopbaan moeten kiezen en dit vaak lastig vinden, is het belangrijk dat scholen hen hierbij goed begeleiden. Dit geldt des te meer voor jongeren met een migratieachtergrond. Zij hebben vaak een beperkter en minder realistisch beeld van beroepen in Nederland. Hierdoor kiezen ze vaker voor opleidingen met een ongunstig arbeidsmarktperspectief. 


Onvoldoende aansluiting

Loopbaanoriëntatie en -begeleiding (LOB), een belangrijk onderdeel van het onderwijsprogramma in het voortgezet onderwijs, kan deze jongeren helpen. Maar uit recent onderzoek van het GION Onderwijs/Onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen en het Kohnstamm Instituut blijkt dat LOB onvoldoende aansluit bij wat deze leerlingen nodig hebben. De onderzoekers voerden met elf scholen gesprekken over hoe zij LOB effectiever kunnen inzetten door ouderbetrokkenheid te versterken en door leerlingen beter voor te bereiden op LOB-activiteiten, zoals bedrijfsbezoeken, en hen achteraf te laten reflecteren op hun ervaringen.

Belang stage

De onderzoekers benadrukken, op basis van een literatuurstudie, in verschillende gesprekken met leerlingen en docenten en interventieonderzoek, dat het belangrijk is dat leerlingen de kans krijgen om ervaringen op te doen in de praktijk, bijvoorbeeld door middel van korte stages. Zo krijgen ze een beter beeld van wat de verschillende sectoren en beroepen inhouden.

Download het onderzoek