LOB-opdrachtenbank

LOB-opdracht voor vmbo-leerlingen (2e en 3e klas), hun decanen en mentoren en voor bedrijven waar de leerlingen op bezoek gaan.

Deze opdracht bestaat uit drie onderdelen:

1. Een zelfscan voor de leerlingen met vragen en opdrachten voor, tijdens en na het bedrijfsbezoek. Leerlingen gaan op deze manier goed voorbereid op stap, hebben een zinvol en interessant bedrijfsbezoek én denken na afloop van het bezoek - terug in de klas - na over wat het bezoek heeft betekend voor hun profiel- of studiekeuze.
2. Een handreiking voor decanen en mentoren: decanen en mentoren krijgen tips hoe ze hun leerlingen zo goed mogelijk kunnen voorbereiden en begeleiden bij het bedrijfsbezoek en achteraf bij de reflectie.
3. Tips voor de bedrijven: bedrijven krijgen tips hoe ze ervoor kunnen zorgen het bedrijfsbezoek voor de leerlingen zo betekenisvol en leuk mogelijk te maken.

Alle opdrachten, de handreiking en de tips zijn samengesteld op basis van relevante en bewezen goed werkende praktijkvoorbeelden op de site van het Expertisepunt LOB.

LOB gaat over de persoonlijke ontwikkeling van jongeren. Door het ontwikkelen van de loopbaancompetenties leren jongeren onderbouwde loopbaankeuzes te maken. 

Bij het kiezen van een opleiding is het belangrijk dat jongeren goed geïnformeerd zijn.
 

Naast interesses en capaciteiten, kunnen de kansen op de arbeidsmarkt een overweging zijn bij het maken van een studiekeuze. Er zijn opleidingen met kansrijke arbeidsmarkt perspectieven en er zijn opleidingen waarvoor de kansen op de arbeidsmarkt minder gunstig zijn. Ook kan de loopbaanontwikkeling in 10 jaar van opleiding tot opleiding sterk verschillen. Goede voorlichting over kansen op werk en loopbaanperspectieven draagt bij aan een betere aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt. Het kan ertoe leiden dat minder studenten kiezen voor opleidingen met matige arbeidsmarktperspectieven. Ook kan betere informatievoorziening leiden tot minder spijt achteraf.

• Jongeren en hun ouders worden zich bewust dat er opleidingen/beroepen zijn met veel baankansen en minder baankansen.

• Jongeren en hun ouders weten waar ze informatie over de arbeidsmarkt kunnen vinden.

• Jongeren en hun ouders worden zich bewust van het kiezen met hart (kwaliteiten en motieven) en hoofd (arbeidsmarktinformatie).

• Jongeren worden zich ervan bewust dat er beroepen zijn met veel baankansen en beroepen met minder kans om een baan te vinden.

• Jongeren verdiepen zich in een aantal kansrijk beroepen.

• Jongeren vergroten hun zelfbeeld door te reflecteren op de beroepen waar ze zich in verdiepen en hun eigen kwaliteiten en motieven daarbij.

LOB-lesinstructie bij de eGids

Leerlingen laten nadenken over de kansen en risico’s van een tussenjaar zodat ze een goede keuze kunnen maken: direct doorstuderen of een (zinvol) tussenjaar nemen.

Leerlingen verdiepen zich in opleidingen en beroepen en vergroten hun zelfbeeld.

Jongeren reflecteren op gebeurtenissen die voor hen belangrijk zijn geweest, bijvoorbeeld tijdens de BPV/stage via de STARRT-methode. Jongeren geven betekenis aan voor hen belangrijke ervaringen.

De jongeren evalueren hun opleiding door middel van het schrijven van een 'filmscript' en geven daar een pitch over.

Jongeren verwoorden hun ervaringen over het bedrijfsbezoek in termen van: past bij mij/ past niet bij mij. Jongeren geven betekenis aan de ervaringen bij het bedrijfsbezoek.

Jongeren ervaren wat ‘de eerste indruk’ voor invloed kan hebben.

• Bezig zijn met de studiekeuze en de kans op werk bij deze opleiding

• Bronnen kunnen raadplegen die hierover informatie geven

• De jongere ontdekt welk salaris hij/zij gaat verdienen na een bepaalde opleiding

• De studiekeuze eventueel heroverwegen als blijkt dat de kansen op de arbeidsmarkt beperkt zijn

Jongeren leren hoe en waar ze kunnen zoeken naar vacatures, verkennen de arbeidsmarkt, ontdekken welke mogelijkheden ze hebben en weten wat ze nog moeten doen/ontwikkelen voordat ze kunnen solliciteren.

Jongeren zoeken zelf een BPV-bedrijf via internet. Jongeren formuleren waarom ze bij een bepaald bedrijf hun BPV willen uitvoeren.

De jongeren ervaren hoe het is om met drie mensen uit hun netwerk in gesprek in te gaan over hun loopbaanontwikkeling, hun opleidings- en beroepskeuze.

De jongeren verbeelden hun ervaringen van het bedrijfsbezoek of de stage door middel van een strip.

Door praktijkopdrachten op school uit te voeren kunnen jongeren oefenen met werk dat bij ze past en ervaren welke kwaliteiten ze daarbij kunnen inzetten. Jongeren reflecteren op deze opdracht door het geven van een presentatie aan hun mentor en/of ouders of door het voeren van een gesprek in een groep.

Jongeren geven betekenis aan hun ervaringen op de BPV van afgelopen week. Zij formuleren onder andere welke complimenten zij gekregen hebben van hun begeleider en waarover ze tevreden en minder tevreden zijn.

De jongeren reflecteren op hun BPV-ervaring.

Deze opdracht bestaat uit twee delen: het interviewen van een beroepsbeoefenaar en het lopen van een snuffelstage. Jongeren worden gestimuleerd een bewustere studiekeuze te maken doordat ze in contact komen met beroepsbeoefenaars uit een bepaalde sector en hen vragen kunnen stellen over hun beroep. Vervolgens ervaren de jongeren in een snuffelstage wat dat betekent in de praktijk.

De jongere leert, in de veilige omgeving van het klaslokaal, zich uit te spreken over zijn/haar eigen kwaliteiten en wensen.

Op basis van hun gemaakte cv en op basis van gesprekken met elkaar, maken jongeren uiteindelijk een voorlopige studiekeuze.

Jongeren maken kennis met relatief onbekende beroepen.

• Jongeren verbreden en verdiepen hun werkbeeld. Verbreden door werk te onderzoeken waar ze nog geen beeld van hebben, verdiepen door werk te onderzoeken waar ze interesse in hebben, maar nog een onvolledig beeld.
• Jongeren leren kiezen en nemen steeds meer de regie in handen, hetgeen het eigenaarschap en de motivatie bij jongeren vergroot.
• Jongeren vergroten hun zelfbeeld door te reflecteren op de praktijkervaring en hier conclusies uit te trekken over hun kwaliteiten en motieven.

• Jongeren verbreden en/of verdiepen hun werkbeeld. Verbreden door in gesprek te gaan over werk waar ze weinig beeld van hebben, verdiepen door in gesprek te gaan over werk waar ze interesse in hebben, maar nog onvoldoende beeld.
• Jongeren vergroten hun zelfbeeld, door te reflecteren op de gesprekken met beroepsbeoefenaren en hier conclusies uit te trekken over hun kwaliteiten en motieven.
• Jongeren leren kiezen, wat bijdraagt aan hun motivatie en het eigenaarschap van hun lob-traject.

Jongeren gaan met elkaar in gesprek om te weten te komen wat zij als toekomstbeeld hebben.

Jongeren gaan met mensen uit hun directe omgeving in gesprek over hun werk.

De jongeren denken na over de relatie tussen de taken die zij in hun bijbaantje uitvoeren en hun eventuele beroep.

De jongeren bereiden een gesprek met een oud-leerling die net aan het werk is voor die in de groep komt vertellen over zijn/haar beroepskeuze.

Jongeren onderzoeken of hun ze hun talenten en motieven kunnen vertalen naar een beroep.

Jongeren leggen een relatie tussen de eisen die in vacatures gesteld worden en hun eigen ontwikkeling.

De jongeren bespreken hoever zij zijn in hun keuzeproces en of ze al weten wat ze na hun diplomering willen gaan doen.

De jongeren onderzoeken welk netwerk hun familie heeft om de mensen uit dit netwerk eventueel vragen te stellen over hun beroep of te vragen of zij eventueel kunnen helpen bij het vinden van een stageplaats.

Na deze opdracht hebben jongeren samen met een familielid onderzocht welke vormen van techniek het beste bij hen past en waarom.

Jongeren bedenken vragen voor een interview met een beroepsbeoefenaar. Jongeren ondervragen een beroepsbeoefenaar in het kader van hun toekomstig beroep.

Ter introductie op het bedrijfsbezoek maken jongeren een filmpje of vlog waarop zij zichzelf voorstellen aan de praktijkbegeleider van het bedrijf dat zij gaan bezoeken. Door hun ‘verborgen’ talent daarin te laten zien, kan het zijn dat zij stereotypen bij de praktijkbegeleider ontkrachten.

Jongeren bereiden hun eerste (sollicitatie)gesprek bij een stage voor.

De jongeren bereiden zich voor op een bedrijfsbezoek en voeren een bedrijfsbezoek uit.

Jongeren ervaren dat ze zelfvertrouwen kunnen ontwikkelen door positieve visualisatie, waardoor het bedrijfsbezoek ook beter kan verlopen. Door te oefenen in positieve visualisatie kunnen jongeren deze techniek ook inzetten, bijvoorbeeld vlak voordat ze op bedrijfsbezoek gaan.

Opdracht afkomstig van het project LOB Gelijke Kansen

Jongeren kunnen omschrijven wat een stereotype is en hoe denken in stereotypen hun eigen denken en handelen beïnvloedt. Jongeren ervaren dat het denken in stereotypen van negatieve invloed kan zijn bij een eventueel bedrijfsbezoek of stage en dat zij dit eventueel kunnen ontkrachten door dit bezoek actief voor te bereiden.

De jongere reflecteert op de begeleiding die hij tijdens de BPV/stage krijgt. Hij leert daarbij dat het mogelijk is om wellicht ook zelf invloed uit te oefenen op die begeleiding en niet alleen begeleiding te zien als iets wat hij ‘ondergaat’.

Jongeren benoemen wat hun meerwaarde kan zijn voor het bedrijf waar zij op bezoek gaan.

Jongeren bereiden zich op het bedrijfsbezoek voor door te bedenken welke ‘lastige’ vragen de praktijkbegeleider eventueel aan hen zou kunnen stellen.

Jongeren kunnen, door het gesprek aan te gaan met ervaringsdeskundigen, mogelijkheden zien om zelf ook succesvol te zijn.

Opdracht afkomstig van het project LOB Gelijke Kansen

Jongeren bespreken met elkaar een aantal dilemma's die zij op het werk/ de BPV zouden kunnen tegenkomen. Zij ervaren welke mogelijke invalshoeken er zijn om met dit soort situaties om te gaan.

Door middel van (digitaal) beeld laat de student zien hoe een werkdag op de BPV eruit ziet en wat zij als prettig en minder prettig ervaren.

Jongeren benoemen wat ze makkelijk en moeilijk vinden aan netwerken. Jongeren formuleren wat ze graag willen leren als het om netwerken gaat. Jongeren ervaren dat wat iemand moeilijk kan vinden, een ander wellicht juist makkelijk vindt.

Jongeren ervaren hoe het is om hun ervaringen met het bedrijfsbezoek te vertellen aan hun familie. Jongeren ervaren hoe het is om een dergelijk gesprek thuis als opdracht uit te voeren.

Jongeren verbeelden hun eigen BPV-, stagenetwerk via een mindmap. Jongeren ervaren hoe groot netwerken kunnen zijn.

Jongeren delen hun ervaringen over het bezoek dat ze hebbe gebracht aan een vervolgopleiding.

De jongeren ervaren hoe het is om een concrete, duidelijke netwerkvraag te formuleren.

Jongeren ervaren wat de relatie is tussen hun talenten en de dromen die ze hebben over hun toekomst. Zij ervaren hoe het is om dit expliciet te maken. Ze ervaren verder hoe ze kunnen verbeelden wat hun dromen zijn. De jongeren verbeelden hun toekomst met het oog op hun aspiraties, hoop en dromen.

Door het invullen van een logboek krijgen jongeren inzicht in energie gevende en energievretende momenten gedurende het tijdsbestek van een week.

Jongeren formuleren hun levensvisie.

Meiden zijn voorbereid op vragen van praktijkbegeleiders over het dragen van hun hoofddoek. Deze opdracht is afkomstig uit de opdrachtenserie 'Ben je stagerijp' van het project LOB Gelijke Kansen.

Opdracht afkomstig van het project LOB Gelijke Kansen

Jongeren reflecteren op hun bedrijfsbezoek op basis van hun eigen verwachtingen.

Jongeren ervaren hoe het is om op een gestructureerde manier probleemsituaties te bespreken in de groep. Jongeren ervaren dat er voor één situatie vaak meer dan één oplossingsrichting te kiezen is.

De jongeren staan stil bij hoe zij zich op dit moment voelen en hoe dat overkomt op anderen. De impact van lichaamstaal wordt hiermee verduidelijkt.

Jongeren denken na over hun kwaliteiten in relatie met mogelijk werk.

Jongeren leren plannen door realistisch in te schatten hoeveel tijd de verschillende opdrachten en/of onderdelen hen gaan kosten. Zij leren vervolgens het werk te verdelen over een blok en verschillende weken.

Jongeren delen de ervaringen van het bedrijfsbezoek en komen zo meer te weten over eventuele BPV-mogelijkheden en het beroep waarvoor ze een opleiding volgen.

Jongeren ervaren wat het is om feedback te krijgen op hun (verborgen) talenten van de groep. Jongeren benoemen talenten en sterke punten van anderen.

Jongeren doen een zelfonderzoek om anderen te laten zien hoe zij zichzelf zien. Zij benoemen hun kwaliteiten en geven anderen de gelegenheid hun kwaliteiten aan te vullen.

Jongeren ervaren hoe het is om een talent of ambitie concreet en kort te verwoorden in een (digitale) strip.

Jongeren ervaren wat het is om terug te kijken op een bepaalde periode. Zij ervaren wat het is om dingen te benoemen die goed gegaan zijn en waarin ze hun talent ingezet hebben.

Jongeren ervaren of het mogelijk is om iedere dag datgene te doen waar ze goed in zijn. Zij ervaren wat het is om te denken vanuit sterke kanten. De jongeren worden zich bewust van hun huidige situatie als het om talenten gaat.

Jongeren maken een lijst van sterke en minder sterke punten van zichzelf die ze kunnen gebruiken in een (individueel) loopbaangesprek met hun begeleider.

Jongeren kijken naar hun passie en levensmissie en brengen deze in beeld. Zij onderzoeken zo wat ze nog niet van zichzelf weten.

Jongeren maken kennis met LinkedIn als netwerkmiddel en maken hun eigen profiel.

Jongeren maken een cv dat past bij hun LinkedIn profiel.

• Leerlingen VWO 5 ervaren dat zij hun ontwikkelde loopbaancompetenties kunnen inzetten voor andere leerlingen.
• De leerling van 5 VWO voelt zich eigenaar van de LOB-markt en zijn eigen marktplein.
• De leerling van 5 VWO wordt zich bewust van de kennis die hij heeft ten aanzien van de diverse profielen.
• De leerling van het 3e leerjaar ervaart dat een profiel meer is dan een cluster van vakken. Het profiel waar je voor kiest is een wereld/cultuur waar je je thuis voelt, die bij je past.
• De leerling van het 3e leerjaar ervaart het marktbezoek als de afsluiting van een LOB-traject waarin hij/zij een jaar lang middels onderzoek naar de profielen en beroepenaanbod een bewuste keuze kan maken voor een profiel dat het beste bij hem/haar past.
• De leerling van het 3e leerjaar leert van ouderejaars wat elk profiel inhoudt op het gebied van studie en werkveld.

Jongeren ervaren hoeveel kwaliteiten ze hebben. Jongeren maken een overzicht van hun eigen successen. De oefening is een manier om onbewuste zelfkennis te ontdekken.

De jongere kan gewoontes, waarden, normen en mogelijke religieuze gebruiken van een andere cultuur dan de zijne benoemen, waardoor de jongeren gedrag van anderen in perspectief kunnen plaatsen.

Opdracht afkomstig van het project LOB Gelijke Kansen

Jongeren bevragen elkaar op elkaars talenten. Ze ervaren wat het is om elkaar te vertellen waar ze talent voor hebben.

De jongere krijgt informatie van iemand die in de belevingswereld dicht bij hem staat. De uitgenodigde studenten kunnen vragen beantwoorden over de daadwerkelijke kwaliteiten en vaardigheden die nodig zijn om aan een studie te beginnen.

Jongeren ervaren hoe het is om bewust stil te staan bij het beeld van zichzelf hebben. Wat beschrijven zij daarin? Hoe zien anderen hen?

De jongeren ervaren hun (loopbaan)begeleider als rolmodel. Jongeren ervaren dat er wat betreft loopbaanvragen niet veel verschil hoeft te zitten tussen die van de begeleider en die van henzelf. Jongeren gaan een eerste oriëntatie op hun loopbaan bespreken.

Jongeren geven en ontvangen tips aan en van elkaar. Hierdoor worden ze gestimuleerd een volgende stap te zetten.

Jongeren zoeken informatie over het bedrijf dat ze gaan bezoeken.

Jongeren ervaren dat terugkijken op een periode een goede manier is om vooral de positieve ervaringen uit die periode te herkennen en verder in te zetten.

Jongeren gaan buiten de school kijken welke beroepen ze allemaal zien en welke taken bij deze beroepen horen.

Jongeren beschrijven welke sterke punten ze inzetten in hun opleiding of werk. Zij beschrijven dit onder andere aan de hand van complimenten die ze krijgen van anderen.

De jongeren onderzoeken hoe ze hun droombeeld en de realiteit wat meer naar elkaar toe kunnen brengen.

Jongeren formuleren ‘do’s en don’ts’ bij een bedrijfsbezoek.

Jongeren ervaren wat het is om via beelden (in plaats van met woorden) hun ervaring van een bedrijfsbezoek vast te leggen.

Jongeren reflecteren op hun eigen talenten aan de hand van wat anderen over hen zeggen.

Jongeren ervaren dat iemand om hulp/ begeleiding vragen in je netwerk, hetzelfde is als iemand belonen voor datgene wat je van diegene kan leren/ ontvangen. Jongeren ervaren hoe het is om iemand in hun netwerk om hulp/ ondersteuning te vragen.

Jongeren ervaren hoe belangrijk een goede communicatie is en wat dit kan betekenen in hun relatie met anderen.

De jongeren brengen hun netwerk letterlijk in beeld. Hoe beter je weet hoe je netwerk eruitziet, hoe beter je mensen kan opzoeken met wie je over je loopbaanontwikkeling kunt praten.

Door middel van (digitaal) beeld laat de jongere zien wat de voor- en nadelen van zijn beroep zijn en hoe een werkdag eruitziet.

Jongeren schrijven een bedankbrief voor het bedrijf dat ze hebben bezocht, waarin ze beschrijven wat ze van het bezoek vonden.

Jongeren bespreken met elkaar waar ze op zouden letten als ze een nieuwe collega aan zouden moeten nemen. Jongeren ervaren wat het is om sollicitatiebrieven te bekijken. Jongeren ervaren dat solliciteren in feite bouwen aan een netwerk is. Jongeren ervaren dat wat zij van anderen verwachten ten aanzien van een sollicitatie zij in feite ook van zichzelf moeten verwachten.

Jongeren onderzoeken wat hun BPV-,stagenetwerk voor hen kan betekenen naar aanleiding van een specifieke vraag. Jongeren ervaren hoe het is om bepaalde zaken in eigen hand te nemen en proactief aan de slag te zijn.

Jongeren ontdekken welke loopbaan een van hun familieleden hebben (gehad) en interviewen diegene daarover. Jongeren ervaren dat het interessant kan zijn om anderen over hun loopbaan te bevragen.

De jongeren kiezen op basis van een aantal criteria voor een bedrijf waaraan ze een bedrijfsbezoek willen brengen.

Jongeren ervaren hoe ze keuzes kunnen maken met hun hart en hoe ze dit kunnen verbinden met hun doelen. Zij formuleren in hun eigen woorden wat belangrijk voor hen is in hun keuzes en overwegingen.

Jongeren benoemen op basis van een aantal loopbaanwaarden wat zij zelf belangrijk vinden als zij over hun werk nadenken. Zij formuleren in hun eigen woorden wat ze met de door hen gekozen loopbaanwaarden bedoelen.

De jongeren ontwikkelen openingszinnen die ze in een aantal voorkomende situaties zouden kunnen gebruiken. Jongeren ervaren dat het belangrijk is om in 'spannende' situaties voorbereid te zijn.

Jongeren formuleren een omschrijving van het begrip netwerken.

Jongeren verbeelden hun ideale baan op papier of digitaal.

Jongeren ervaren hoe ze hun prestaties kunnen koppelen aan hun vaardigheden en eigenschappen. Zij ervaren dat datgene waar ze trots op zijn een relatie heeft met datgene waar hunkwaliteit ligt.

Jongeren ervaren wat anderen van hun talent vinden. Jongeren ervaren hoe het is om anderen te bevragen over hun eigen talenten.

Door middel van foto's ervaren jongeren hoe het is om in gesprek te zijn over talenten in plaats van over waar ze niet goed in zijn. Zij maken hun talenten zichtbaar en vinden een 'taal' om over talenten te spreken. Jongeren leren de talenten van andere jongeren zien.

Jongeren ervaren hoe het is om in 60 seconden te vertellen waar ze goed in zijn. Jongeren ervaren dat ze kunnen vertellen dat ze ergens goed in zijn. Jongeren ervaren wat het is om in kort tijdsbestek iets te presenteren.

Jongeren voeren een gesprek met een jongere die ze niet kennen.

Jongeren krijgen tijdens een ontbijt van een uur, een goede indruk van vijf verschillende beroepen. Hierdoor kunnen zij zich verdiepen in nieuwe sectoren. Bovendien kan de speeddate de jongere een stage of meeloopdag opleveren.

De jongere kan de samenstelling van elk profiel geven en leert te reflecteren op eigen waarden en wensen die van belang zijn voor zijn profielkeuze.

Jongeren ervaren dat er binnen werk/taken verschil zit en hoe dit invloed kan hebben op hun energie en passie.

Reflectie bij de voorbereiding op een bedrijfsbezoek

Jongeren ervaren wat het betekent als zij zich voorbereiden op een bedrijfsbezoek. Jongeren informeren ook zelf hun ouders/ verzorgers.

Jongeren kijken bewust naar de inhoud van hun Facebook of Instagram pagina en weten wat de risico’s zijn van het gebruik.

Jongeren ervaren dat ze meer mensen kennen dan ze op het eerste gezicht denken.